Amsterdam, 20 februari 2017 – De Zuid-Koreaanse rechtbank heeft besloten dat de CEO van Samsung toch gearresteerd mag worden op verdenking van omkoping, verduistering en meineed in het Zuid-Koreaanse corruptieschandaal rondom President Park. Vorige maand werd een arrestatiebevel tegen Samsung-topman Lee Jae-yong nog afgewezen door de rechter. De recente protesten van de bevolking tegen corruptie en de aanhoudingen en onderzoeken naar leiders in de politiek en het bedrijfsleven zouden een nieuwe fase kunnen betekenen voor de democratie in Zuid-Korea.
Afgelopen vrijdag werd in Seoul een arrestatiebevel uitgegeven waarin Lee wordt verdacht van omkoping, meineed, verduistering en betrokkenheid in een groot corruptieschandaal dat heeft gezorgd voor de afzetting van President Park. Volgens het Zuid-Koreaanse Openbaar Ministerie (OM) wordt de aanklacht tegen Lee mogelijk nog uitgebreid om het volledige proces van opvolging van leiderschap bij Samsung te kunnen onderzoeken. Ook geeft het Zuid-Koreaanse OM aan dat de arrestatie mede bedoeld is om te voorkomen dat Lee bewijsmateriaal kan vernietigen. Een eerdere poging om de CEO van Samsung te vervolgen liep stuk omdat de rechtbank een verzoek om een arrestatiebevel uit te vaardigen verwierp op grond van een gebrek aan bewijs.
Betrokkenheid CEO in corruptieschandaal
De CEO van ’s werelds grootste producent van mobiele telefoons zou betrokken zijn geweest bij het corruptieschandaal rondom de afgezette president Park Guen-hye. In ruil voor €34 miljoen aan steekpenningen aan de voormalige President Park en haar adviseur Choi Soon-sil zou Lee de steun van de overheid hebben proberen te kopen voor een machtsgreep binnen Samsung, het grootste conglomeraat (chaebol) van Zuid-Korea. Daarnaast wordt hij beschuldigd van meineed tijdens een parlementaire hoorzitting, waarin hij valse verklaringen zou hebben gegeven.
Lee is de belangrijkste man bij Samsung sinds zijn vader, voorzitter Lee Kun Hee, in 2014 in het ziekenhuis werd opgenomen na een hartaanval. Hij is ook de meest prominente zakenman die betrokken is geraakt bij een omvangrijk corruptieschandaal, dat eind vorig jaar al leidde tot een afzettingsprocedure tegen President Park. Het parlement heeft inmiddels gestemd voor afzetting van Park, maar het Constitutioneel Hof moet zich er ook nog over uitspreken. Het Hof heeft 6 maanden de tijd na de start van de afzettingsprocedure in december 2016 om de afzetting goed te keuren of af te wijzen.
De CEO Lee Jae-yong is de eerste topman van het Koreaanse bedrijf die met betrekking tot het corruptieschandaal officieel van criminele daden wordt beschuldigd. Er zouden echter veel meer Koreaanse bedrijven worden verdacht van het betalen van steekpenningen aan de Zuid-Koreaanse overheid onder leiding van President Park. Hierover zou Lee zaterdag en zondag zijn ondervraagd. De openbaar aanklager heeft nu twintig dagen de tijd om de CEO van Samsung te verhoren en hem formeel aan te klagen. Lee ontkent elke vorm van betrokkenheid in het corruptieschandaal. Samsung laat in een verklaring weten er alles aan te zullen doen om ervoor te zorgen dat de waarheid boven tafel komt.
Corruptiecultuur Zuid-Korea
Een belangrijk corruptievoedend aspect van de Zuid-Koreaanse cultuur is de sterke band tussen de overheid en het bedrijfsleven, de zogenaamde chaebols – door familie gecontroleerde conglomeraten. De staat mengt zich actief in de economie en zorgt dat financiële middelen naar de belangrijkste sectoren en bedrijven van de economie gaan. Deze wederzijdse afhankelijkheid tussen de politiek en het bedrijfsleven heeft ervoor gezorgd dat er nauwe banden zijn tussen politici en zakenlieden die zij elkaar beschermen. Dit geeft veel mogelijkheden tot omkoping.
Ook kent het land een geschiedenis van corruptie: iedere democratisch verkozen president is betrokken geweest bij een corruptieschandaal. De ex-president, Lee Myung-bak, is bijvoorbeeld onderzocht wegens omkoping van politieke partners, aandelenmanipulatie en vriendjespolitiek. De voormalige president werd niet opgepakt, maar enkelen van zijn familieleden en politieke medestanders wel.
De grootschalige protesten van de bevolking in de afgelopen maanden maken duidelijk dat het volk genoeg heeft van de corruptiecultuur. De recente aanhoudingen en onderzoeken naar leiders in de politiek en het bedrijfsleven zouden een nieuwe fase kunnen betekenen voor de democratie in het land. Alhoewel corruptie een veelvoorkomend probleem is in Zuid-Korea, is het een goed teken dat corruptie wordt ontdekt en aangepakt op alle niveaus van de overheid en het zakenleven. Een cultuurverandering in combinatie met strikte handhaving kan de wortel van het corruptieprobleem in Zuid-Korea treffen.