Amsterdam, 3 juli 2017 –  Eind juni heeft de eerste zaak in het corruptieproces tegen Teodorin Obiang, de zoon van de president van Equatoriaal-Guinea, in Parijs plaatsgevonden op verdenking van het verduisteren en witwassen van gestolen overheidsgelden. Door de inspanningen en juridische stappen vanuit het maatschappelijk middenveld, waaronder Transparency International France, staat Obiang Junior terecht op beschuldiging van misbruik van publieke gelden, corruptie en het witwassen van oneerlijk verkregen rijkdommen.

Het proces tegen Obiang Jr., die een fortuin vergaarde als minister van land- en bosbouw in het Afrikaanse land, is het resultaat van een campagne van Transparency International en Sherpa. De zoon van de president van Equatoriaal-Guinea staat in Parijs terecht voor de eigendommen die hij in Frankrijk heeft verworven met tientallen miljoenen euro’s aan vermeend gestolen staatsgelden, waaronder een zes verdiepingen tellend herenhuis in Parijs met een waarde van zo’n 107 miljoen euro en een vloot met 15 luxe auto’s ter waarde van 5,7 miljoen euro.

Obiang Jr.: een verwend kind

William Bourdon, de aanklager voor de vervolging, beschreef het enorme rijkdom dat Obiang heeft gecreëerd, die hij een “verwend kind” in zijn uitgavenpatroon noemde: het luxe appartement met 20 kamers, een Hamman-bad, een discotheek, een bioscoop en een kapper. Getuigenissen van vroegere werknemers beschrijven de koffers met geld die Obiang vermoedelijk regelmatig het appartement binnenbracht, de kasten vol designerkleding en de garage vol prestigeauto’s, waaronder een Rolls Royce, een Bentley en een Porsche.

Hoewel Obiang zelf niet in de rechtbank was, probeerden de advocaten van Obiang het proces tegen te houden op grond van verschillende niet-legitieme argumenten. Equatoriaal-Guinea probeerde het proces tegen te houden met een beroep op de diplomatieke immuniteit van Obiang, die een jaar geleden door zijn vader tot vicepresident werd benoemd. Ook beweerden de advocaten van Obiang dat er procedurele fouten waren gemaakt en dat een Franse rechter geen bevoegdheid had in de zaak. De bezwaren werden echter verworpen door het Internationaal Gerechtshof in Den Haag en de rechter liet de procedure van start gaan.

Mijlpaal in geschiedenis van anti-corruptiebeweging

Het heeft een decennium van argumenten, een verandering in de Franse wet en een crowdfunding campagne gekost om ervoor te zorgen dat dit proces kon worden gestart en de getuigen af konden reizen naar Parijs. Teodorin Obiang’s proces startte op 19 juni 2017 in Parijs en zal naar verwachting enkele weken duren. “Dit is een mijlpaal in de geschiedenis van de anti-corruptiebeweging. Het maatschappelijk middenveld heeft juridische stappen ondernomen om een ​​krachtig beeld te stellen en het bewijs van zijn corruptie te presenteren. Het proces zal de niveaus van schandelijke verrijking tonen in een land waar meer dan 70 procent van de mensen in extreme armoede leeft. De arme burgers van Equatoriaal-Guinea, een land dat rijk is aan mineralen, krijgen een stem om te helpen rechtvaardigheid te bewerkstelligen”, aldus José Ugaz, voorzitter van Transparency International.

Dit proces is een sterk signaal om leiders over de hele wereld duidelijk te maken dat ze niet langer immuun zijn van vervolging, waar dan ook. De straffeloosheid die ze genoten, wordt elke dag zwakker, aldus Marc-André Feffer, voorzitter van TI France.

De komende weken zal de rechter argumenten horen die begonnen met een simpele vraag: hoe was het mogelijk voor Teodorin Obiang om zo’n luxueuze levensstijl in Frankrijk te leven – een auto-collectie van miljoenen euro’s en een luxe appartement te bezitten – met het salaris van een overheidsambtenaar. Volgens de Wereldbank leeft driekwart van de bevolking in Equatoriaal-Guinea leeft onder de armoedegrens.

Transparency International France and Association Sherpa, twee maatschappelijke organisaties tegen corruptie, begonnen een juridische strijd om ​​antwoord op deze vraag te krijgen. Obiang wordt ervan beschuldigd dat hij meer dan €200 miljoen aan publieke gelden voor persoonlijke doeleinden heeft gebruikt. Het meeste geld kwam uit de export van hout, waarover hij als minister van land- en bosbouw de scepter zwaaide. Volgens de aanklacht zou Obiang tussen 2004 en 2011 bij elkaar 110 miljoen euro uit de staatskas naar zijn privé-rekening hebben laten sluizen. Het meeste geld kwam uit de export van hout, waarover hij als minister van land- en bosbouw de scepter zwaaide.