Amsterdam, 26 januari 2018 – De Braziliaanse oud-president Lula da Silva is in hoger beroep veroordeeld tot 12 jaar gevangenisstraf wegens corruptie en witwassen. Een federale rechter deed in juli uitspraak over de straf voor Lula da Silva, waarna de oud-president direct in hoger beroep ging. Rechters van het Braziliaanse hof hielden zowel de veroordeling voor corruptie als die voor witwassen in stand en verhoogden de gevangenisstraf zelfs van 9,5 jaar naar 12 jaar en een maand.
Lula was van begin 2003 tot 2011 president namens de linkse Partij van de Arbeiders (PT). De rechter heeft bewezen geacht dat Lula da Silva één miljoen euro aan steekpenningen heeft aangenomen van bouwbedrijf OAS. Dat bedrag zou hij hebben ontvangen in de vorm van renovaties van een luxueus penthouse in Guarujá, Brazilië. In ruil daarvoor heeft de oud-president naar verluidt opdrachten van staatsoliebedrijf Petrobras gegund aan het bouwbedrijf. De oud-president wordt in vijf strafzaken beschuldigd van corruptie, dit is de eerste veroordeling.
Operatie Wasstraat: Petrobras
Deze zaak is onderdeel van een groter gerechtelijk onderzoek naar corruptie in en rondom Petrobras, dat in Brazilië Operação Lava Jato, ofwel Operatie Wasstraat wordt genoemd. In 2014 begon een onderzoek naar het witwassen van geld bij tankstations en autowasserijen, waarbij per toeval bewijs werd gevonden van een groot web van corruptie en steekpenningen tussen het staatsoliebedrijf Petrobras en hooggeplaatste politici. Inmiddels is het onderzoek ruim 45 maanden bezig en is er een uitgebreide illegale samenwerking tussen de overheid en bedrijven ontdekt ter waarde van 3 miljard euro. Naar aanleiding van de bevindingen zijn zo’n 40 betrokkenen in de gevangenis beland, en worden bijna 200 leden van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden onderzocht voor corrupte praktijken.
Lula is niet de enige politicus op hoog niveau op wie de focus ligt in de corruptieonderzoeken. De huidige president, Michel Temer wordt ook beschuldigd van corruptie, evenals Senator Aécio Neves, die het tegen voormalig president Dilma Rousseff opnam in de laatste presidentsverkiezingen. Ook over deze twee zaken zullen het Braziliaanse Congres en het Hooggerechtshof een onpartijdig besluit moeten vormen. De veroordeling van Lula is historisch daar het voor het eerst is dat een Braziliaanse (oud-)president is veroordeeld voor corruptie.
Lula da Silva begonnen als schoenenpoetser
Tijdens zijn ambtsperiode was Lula da Silva, ooit begonnen als schoenenpoetser, zeer populair bij het volk. Ook nu is hij nog steeds geliefd, vooral bij het armere deel van de bevolking. Lula moderniseerde de grootste economie van Latijns-Amerika en verbeterde de leefomstandigheden van miljoenen Brazilianen.
Een dag na de veroordeling van Lula da Silva heeft de rechtbank in Brazilië goedkeuring verleend aan de beslaglegging op het paspoort van de veroordeelde Braziliaanse oud-president Luiz Inácio Lula da Silva. De oud-president en huidige kandidaat van de Arbeiderspartij PT bij de komende verkiezingen stond op het punt naar Ethiopië te vertrekken om daar een conferentie bij te wonen. Een woordvoerder van Lula liet weten dat hij nu niet naar Afrika zal reizen.
Lula wil ondanks de veroordeling meedoen aan de presidentsverkiezingen in oktober en kan zich tot 15 augustus 2018 inschrijven als kandidaat. De oud-president is nog niet gearresteerd omdat hij tegen het vonnis in beroep kan gaan om een eventuele veroordeling over die datum heen te tillen. Echter kunnen de verkiezingsautoriteiten zijn kandidatuur afwijzen. Doordat de rechtbank unaniem was in het vonnis, zal Lula waarschijnlijk onverkiesbaar worden verklaard.