Amsterdam, 3 januari 2019 – Uit een analyse van TI-EU van 4.242 lobbyvergaderingen blijkt dat digitale kwesties de meeste aandacht krijgt van lobbyisten en digitale beleidsvorming vooral wordt gedomineerd door Silicon Valley. Met een verdrievoudiging van de lobbyuitgaven in de afgelopen vier jaar hebben bedrijven als Facebook, Google en Amazon een grote voorsprong op de rest.
Er komen drie brede trends naar voren uit de analyse van de lobbyvergaderingen in Brussel in de afgelopen vier jaar. Ten eerste trekken digitale kwesties de meeste aandacht van lobbyisten. Ten tweede heeft lobbyen over digitale kwesties de grootste onevenwichtigheid ten aanzien van bedrijfslobby’s of een portfolio. En ten derde is er een duidelijke dominantie van grote bedrijven die uit de EU groeien, vooral uit Silicon Valley.
Regelgeving internet nummer 1
De analyse laat zien dat digitale kwesties een van de grootste aandachtspunten vormen voor bedrijfslobby van alle portefeuilles. Ondanks talloze oproepen van het maatschappelijk middenveld, waaronder TI-EU zelf, is deze onevenwichtigheid grotendeels onveranderd gebleven. Van november 2014 tot november 2018 heeft ongeveer 82% van de lobbybijeenkomsten op hoog niveau plaatsgevonden met organisaties die bedrijfsbelangen vertegenwoordigen (bedrijven of brancheverenigingen), terwijl andere portefeuilles een veel evenwichtiger samenstelling van de belanghebbenden beheren die ze raadplegen.
De regelgeving van het internet is de nummer 1 lobbyproblematiek in Brussel. Alles bij elkaar vertegenwoordigen de digitale portefeuilles voor de interne markt en digitale economie 18% van alle lobbyvergaderingen die de Europese Commissie sinds november 2014 publiceert. Beïnvloeding van digitale transformatie krijgt de hoogste prioriteit in Brussel in vergelijking tot andere portefeuilles.
Dominantie van Silicon Valley
Uit de analyse blijkt dat vooral niet-EU-bedrijven het meest lobbyen in Brussel. In de afgelopen vier jaar steeg hun aandeel van 25% naar 50% in de top 20 met een duidelijke voorsprong van Silicon Valley-bedrijven zoals Facebook, Google en Amazon. Een deel van de reden ligt in het feit dat er de laatste jaren geen grote Europese technologiegigant is ontstaan. Alleen het Zweedse online muziekplatform Spotify haalt de top 20. Een andere reden zou kunnen zijn dat Europese bedrijven liever lobbyen op nationaal niveau.
Maar het lijkt vooral een kwestie van de middelen. De lobbyuitgaven van grote technologiebedrijven, waaronder bedrijven uit Silicon Valley, zijn in de afgelopen vier jaar verdrievoudigd. Ook blijkt dat er veel topmanagers in de technologiewereld via de draaideur binnen zijn gekomen.
Met tal van voorstellen die nog in de pijplijn zitten om de digitale interne markt te voltooien, kunnen we verwachten dat de dominantie van de big tech zal doorgaan, zo niet zal uitbreiden tijdens de volgende zittingsperiode. De studie van TI-EU onderstreept dat bij afwezigheid van duidelijk gedefinieerde regels, het op de schouders van commissarissen en hun personeel rust om een evenwichtig overleg met lobbyisten af te dwingen.