Amsterdam, 11 januari 2019 – In dit stuk hebben we de top 10 best gelezen artikelen van Transparency International Nederland (TI-NL) in 2018 op een rijtje gezet. Wil je dit jaar op de hoogte blijven van het laatste nieuws rondom corruptie? Word dan lid of schrijf je in voor de TI-NL nieuwsbrief. Veel leesplezier!
1. CumEx Files: heel Europa slachtoffer van miljardenfraude met dividendbelasting
In oktober 2018 toonde onderzoek van het internationale journalistieke samenwerkingsverband The CumEx Files aan dat Europese bankiers voor miljarden fraudeerden met dividendbelasting. Ook de Nederlandse belastingdienst zou naar schatting 152 miljoen euro hebben verloren aan de fraude met dividendbelasting.
2. Kamer wil Magnitsky-wet tegen buitenlandse mensenrechtenschenders en corrupten
Op 3 april 2018 kregen de coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie brede steun in de Tweede Kamer voor een oproep aan het kabinet om een wet zoals de Magnitsky-wet in te stellen. De wet moet het mogelijk maken sancties op te leggen aan buitenlanders die zich schuldig maken aan grove mensenrechtenschendingen en grootschalige corruptie.
3. CPI 2017: ruim tweederde van 180 landen kent ernstige corruptie
Op 21 februari 2018 lanceerde Transparency International, die in 2018 haar 25steverjaardag vierde, haar jaarlijkse Corruption Perceptions Index: de CPI 2017. Ondanks pogingen om corruptie wereldwijd een halt toe te roepen, onthult de nieuwe index verontrustende informatie. In de afgelopen zes jaar hebben veel landen ondanks hun inspanningen corruptie te bestrijden, nog steeds weinig tot geen vooruitgang geboekt. Ook dit jaar zijn er meer landen op de index die hun score hebben verslechterd dan landen waarvan de score is verbeterd. Nederland behoort wederom tot de groep dalers op de lijst. Waar zal Nederland dit jaar staan op de Corruption Perceptions Index? Ontdek het op 29 januari 2019 wanneer we de nieuwe CPI lanceren!
4. Dubai ‘de stad van goud’ walhalla voor witwassen en veilige haven voor corruptie
Dubai, ‘de stad van goud’, was ooit een van ’s werelds meest onvruchtbare en onherbergzame plekken. In recentere jaren heeft het zichzelf getransformeerd tot extravagante metropool waar de politie in Lamborghini’s rijdt en eetbaar ijs van goud 800 dollar per bolletje kost. Een succesverhaal dat onlosmakelijk verbonden is met de globalisering van georganiseerde misdaad en corruptie. Uit onderzoek van het OCCRP bleek in juni 2018 dat Dubai tegenwoordig een walhalla is voor het witwassen van geld en een veilige haven voor diegenen betrokken bij corruptie.
5. Exporting Corruption 2018: nog steeds te weinig handhaving in Nederland
Op 12 september 2018 publiceerde Transparency International de nieuwe editie van het onderzoek Exporting Corruption. Daaruit bleek dat ’s werelds grootste exporterende landen falen om bedrijven, betrokken bij buitenlandse omkoping, te straffen. In het rapport worden landen beoordeeld op basis van hun handhaving tegen buitenlandse omkoping in het kader van de Anti-Bribery Convention van de OESO. De onderzoeksresultaten van Exporting Corruption 2018 laten zien dat Nederland slechts beperkt handhaaft bij buitenlandse omkoping.
6. Jarenlang sprake van smeergeld bij ingenieursbureau Tebodin
‘Een ingenieursbureau dat niet moeilijk doet over steekpenningen’, zo schreef NRC in juni afgelopen jaar. Het gaat om Tebodin, een internationaal opererend advies- en ingenieursbureau uit Den Haag, in handen van het Duitse bouwconcern Bilfinger SE.
7. Klokkenluider atoomspionage: de Pakistaanse atoombom – Made in Holland
Begin juni deelden wij het bijzondere verhaal van klokkenluider Frits Veerman, die de grote atoomspionage uit de jaren ’70 aan het licht bracht. Veerman stapte in 2016 naar het Huis voor Klokkenluiders. Hij wil eerherstel en een schadevergoeding omdat hij vindt dat de Nederlandse overheid hem destijds onrechtvaardig heeft behandeld. Het interview is afgenomen door Communications & Project Officer Lotte Rooijendijk. Transparency International Nederland vindt dat klokkenluiders goed beschermd moeten worden: zij dragen bij aan een wereld waarin misstanden worden opgelost, in plaats van weggestopt.
8. Seminar: Blowing the whistle – pride, prejudice and protection
Op 29 november 2018 organiseerde Transparency International Nederland (TI-NL) een seminar & webinar over het klokkenluidersbescherming, en in het bijzonder de beeldvorming rondom klokkenluiden. Met internationale, tot nadenken stemmende sprekers, meer dan 70 geïnteresseerde deelnemers aan het seminar en deelnemers uit 16 verschillende landen over de hele wereld die deelnamen aan het webinar, was er veel belangstelling en betrokkenheid van het publiek. Je kunt het webinar hier terugkijken!
9. Onderzoek richt zich op verdenking corruptie tussenpersonen Damen Shipyards
Uit onderzoek van NRC en journalistencollectief Lighthouse Reports bleek in oktober 2018 dat Damen Shipyards, de grootste scheepsbouwer van Nederland, in diverse landen zaken heeft gedaan met dubieuze tussenpersonen die gelinkt kunnen worden aan het betalen van steekpenningen. Het zou gaan om agenten die mogelijk corrupte betalingen hebben gedaan in Brazilië, Chili, Ghana, Libië, Sierra Leone en Togo.
10. Voorstel EU-richtlijn ter bescherming van klokkenluiders stap in de goede richting
Op 23 april 2018 publiceerde de Europese Commissie haar lang verwachte voorstel voor een EU-brede klokkenluidersrichtlijn, een moedige stap in het erkennen van het belang en de rechten van klokkenluiders. De noodzaak van EU-brede wetgeving voor klokkenluiders komt voort uit een ongelijkmatig beschermingsniveau binnen de EU. Hoewel sommige EU-landen al een bepaald niveau van klokkenluidersbescherming hebben, heeft de overgrote meerderheid van de landen dat niet.