Amsterdam, 2 december 2019 – Vandaag komt het kabinet met een wetsvoorstel dat contante betalingen boven de 3000 euro verbiedt. Dit om de strijd tegen zwart geld tegen te gaan. Paul Vlaanderen, voorzitter van TI-NL, is blij met dit wetsvoorstel.
Op dit moment moeten ondernemers officieel melding maken als klanten vanaf 10.000 euro cash willen betalen. Als het voorstel wordt aangenomen, zijn cashbetalingen van meer dan 3000 euro voortaan verboden. Ook het bedrag omzeilen via meerdere losse betalingen is dan niet meer toegestaan.
Verbod 3000 euro
De reacties op het wetsvoorstel verschillen. De Nederlandse Vereniging van Banken staat achter het voorstel. Autobrancheorganistie BOVAG vindt dat de minister nog wel een stap verder mag gaan, door helemaal geen contante betalingen meer toe te staan. Op die manier zouden de ‘rotte appels’ helemaal uit de markt verdwijnen. Ook Betaalvereniging Nederland vindt dat er überhaupt geen reden is grote hoeveelheden geld contant af te rekenen. Detailhandel Nederland is het daar niet mee eens. Winkeliers die bijvoorbeeld aan toeristen verkopen, zouden daar de dupe van kunnen worden. Volgens de branche-organisatie betalen toeristen vaak cash omdat ze niet kunnen pinnen met hun bankpassen. Met het verbod ontstaat een risico dat ze de aankoop dan achterwege laten.
Paul Vlaanderen begrijpt de moeilijkheden, maar prijst de maatregel wel. “In Nederland wordt naar verhouding heel veel geld witgewassen. We staan internationaal gezien met een paar nul achter. Met dit soort maatregelen maken we een inhaalslag. Er zullen wellicht zwakke plekken zijn, maar je moet ergens beginnen.” Criminelen die hun zwart verdiende geld willen witwassen, zul je afschrikken doordat ze minder hoge bedragen cash kunnen afrekenen. Wel benadrukt hij dat cash witwassen maar een relatief klein deel is van wat witgewassen wordt via Nederland. Daarom moet het niet bij dit wetsvoorstel alleen blijven: “Via banktransacties en vastgoed wordt ook geld witgewassen. En dat gaat om vele euro’s meer dan bij cash betalingen.”
Dat toeristen minder zouden kopen, gelooft hij niet. “Toeristen die meer dan drieduizend euro voor een product betalen, hebben ook wel een goede creditcard.”
Plan van Aanpak Witwassen
Het wetsvoorstel vormt een onderdeel van het Plan van Aanpak Witwassen, in juli dit jaar gepresenteerd door de ministers Hoekstra (Financiën) en Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). Het plan kent drie pijlers. De eerste pijler moet ervoor zorgen dat barrières verhoogd worden, zodat het voor criminelen moeilijker is om illegaal verkregen inkomsten uit te geven. Onder deze pijler vallen het in dit artikel besproken verbod en een verbod op het 500-euro biljet. De tweede pijler richt zich op het verbeteren van de effectiviteit van de poortwachtersfunctie die banken, accountants en notarissen hebben, door het mogelijk maken van informatie-uitwisseling en verbeteren van publiek-private samenwerking. In pijler drie wordt opsporing en vervolging versterkt, onder andere door ook hier informatie-uitwisseling tussen verschillende toezichthoudende instanties mogelijk te maken.
Jaarlijks wordt er in Nederland maar liefst 16 miljard euro witgewassen, bleek uit eerder onderzoek van het WODC. Dat is 2,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp), alles wat mensen in Nederland verdienen.