Utrecht, 10 juli 2020 – Op 17 maart 2021 vinden de Tweede Kamerverkiezingen plaats. Dat is een unieke kans het vertrouwen in democratie en politiek te vergroten. Transparency International Nederland werkt samen met WKPA om alle politieke partijen en kandidaat-Kamerleden op te roepen zich te verbinden aan transparantie en integriteit.

Op dit moment schrijven de meeste politieke partijen hun programma’s voor de verkiezingen van maart 2021. TI-NL heeft samen met WKPA alle politieke partijen opgeroepen onderstaande drie punten op te nemen in hun verkiezingsprogramma.

Onafhankelijk integriteitstoezicht in de Tweede Kamer
Al jaren roept the Group of States against Corruption (GRECO) op onafhankelijk toezicht in te stellen op het naleven van de interne gedragsregels en procedures. Het aanstellen van een integriteitsadviseur sinds januari 2020 is een stap in de goede richting, maar te vrijblijvend. Er moet een onafhankelijke toezichthouder komen die de integriteit van Kamerleden voortdurend monitort, op eigen initiatief onderzoek kan doen naar mogelijke integriteitsschendingen, sancties op kan leggen bij overtreding van de gedragscode en desgewenst de procedures en maatregelen aan kan passen om integriteitsschendingen te voorkomen.

Open en eerlijke lobby
Voor meer transparantie omtrent lobbyen, dient het huidig lobbyregister van de Tweede Kamer te worden uitgebreid. Stel registratie verplicht voor organisaties die 0,25 fte of meer besteden aan lobbyactiviteiten bij de Tweede Kamer en Rijksoverheid. Daarbij moet onder andere informatie staan over welke lobbyisten de organisatie in dienst heeft, waarvoor zij lobbyen, en de financiële middelen die zij hier jaarlijks voor inzetten. Een goed gefinancierde onafhankelijke autoriteit dient toezicht te houden op het register en de gedragscode voor lobbyisten. Daarnaast dient in ieder wetsvoorstel een uitputtende lobbyparagraaf te worden opgenomen waarin de wetgever zich verantwoordt over de contacten die hebben plaatsgevonden met lobbyisten en inzicht geeft welke externe inbreng is ontvangen en meegenomen. Zo wordt duidelijk welke invloed lobbyisten op het beleid hebben gehad en welke belangen zijn afgewogen.

Tegengaan van de ‘draaideur’
Breid de huidige afkoelingsperiode voor bewindspersonen uit naar topambtenaren, toezichthouders en andere overheidsinstanties. Een onafhankelijke toezichthouder brengt advies uit voordat bewindspersonen of ambtenaren een overstap maken naar een functie in het werkveld dat onder hun portefeuille viel. Deze instantie houdt daarnaast proactief toezicht en kan in het geval van overtreding een sanctie opleggen.