Vandaag heeft de Lousewies van der Laan, directeur van TI-NL, de werkgeversguidelines voor een effectief meldprogramma overhandigd aan Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland. Deze guidelines zijn een handreiking met aanbevelingen om misstanden op de werkvloer te voorkomen. De praktische aanbevelingen zijn gepubliceerd op World Whistleblower Day door de Integrity School by Transparency International Nederland om bedrijven en andere organisaties aan te sporen een effectief meldprogramma tegen misstanden te ontwikkelen.

De guidelines “Hoe implementeer je een effectief meldprogramma?” zijn bedoeld om (inter)nationale werkgevers in Nederland te helpen bij het implementeren van een effectief meldprogramma dat voldoet aan de eisen van de nieuwe Wet.

Nieuwe Wet bescherming klokkenluiders

In februari dit jaar is de Wet bescherming klokkenluiders in werking getreden. Onder deze wet, die voortkomt uit de Europese Klokkenluidersrichtlijn, moeten bedrijven melders van misstanden beschermen en andere maatregelen nemen om de sociale veiligheid op de werkvloer te vergroten. De wet biedt echter weinig handvatten aan werkgevers voor de implementatie van een effectieve interne meldregeling. Vooral het MKB, met haar beperkte capaciteit en de grote regeldruk die ons land kent, heeft behoefte aan duidelijkheid en nadere uitleg van de wet.

Het hebben van goed beleid voor het omgaan met vermoedens van misstanden (meldbeleid) is in het belang van zowel de organisaties als haar medewerkers. Immers, misstanden kunnen in alle organisaties voorkomen en hebben een negatieve invloed op zowel de organisatie als het werkklimaat. Organisaties hebben er belang bij dat vermoedens van misstanden in een zo vroeg mogelijk stadium worden gesignaleerd en serieus worden onderzocht, én dat geconstateerde misstanden adequaat worden aangepakt. Daarbij moeten medewerkers erop kunnen vertrouwen dat, als zij een vermoeden van een misstand hebben en daarvan melding doen, de organisatie hen als melder beschermt tegen benadeling als gevolg van het feit dat zij een melding hebben gedaan.

Drie stappen voor een veilige werkomgeving

Aan de hand van drie stappen kunnen organisaties zorgen voor een effectief meldprogramma: 

• Meldingen moeten worden erkend en beoordeeld;  
• Werknemers die een misstand melden moeten worden ondersteund en beschermd; 
• Werknemers moeten worden gemotiveerd en getraind. 

Voor elk van deze stappen bieden de werkgeversguidelines een aantal praktische aanbevelingen. 

CEO-fraude

Bij een veilige meldcultuur wordt al snel gedacht aan het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag, zeker nadat misstanden bij onder andere DWDD, NOS Studio Sport en The Voice uitvoerig in de media zijn belicht. Volgens Transparency is dat echter maar één aspect waarom open communicatie en een veilige meldcultuur op de werkvloer belangrijk zijn. Transparency-directeur Lousewies van der Laan zegt hierover: “We zien bijvoorbeeld steeds meer vormen van wat CEO-fraude wordt genoemd. Een werknemer krijgt een mail van oplichters uit naam van de baas van het bedrijf, bijvoorbeeld met een opdracht tot een financiële transactie. Dit is een succesvolle vorm van fraude, omdat veel werknemers zich niet veilig genoeg weten om wat een opdracht van de CEO lijkt te verifiëren. Gezonde bedrijven, waarin werknemers kritische vragen kunnen stellen, zijn minder kwetsbaar voor deze en andere vormen van fraude. Het gaat dus niet alleen om de belangen van werknemers, maar ook om het directe belang van bedrijven zelf.” 

Download de interactieve guidelines voor de implementatie van een effectief meldprogramma hier:  Werkgeversguidelines – effectief meldprogramma of ga naar www.integrityschool.nl

Wil jij TI-NL ondersteunen in haar strijd voor klokkenluidersbescherming, politieke integriteit en een samenleving vrij van corruptie? Word dan lid, of steun ons via een donatie: