Amsterdam, 11 oktober 2015 – De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) komt met een serieus vijftienpuntenplan om een einde te maken aan brievenbusfirma’s in belastingparadijzen die fiscale doorvoer en belastingontwijking mogelijk maken, zo staat op de titelpagina van de Volkskrant 6 oktober jl. OESO secretaris-generaal Angel Gurria noemt het voorstel “de fundamenteelste verandering in het internationale belastingstelsel in honderd jaar”.
Sinds de G20 in 2013 heeft de OESO gewerkt aan een plan tegen Belastingbasis Erosie en Winstverplaatsing. Met het voorstel van gister lijkt er voor het eerst een concreet actieplan te zijn waarmee belastingontwijking van grote multinationals kan worden aangepakt. 44 landen die samen zorgen voor 80% van de wereldeconomie, hebben al aangegeven hieraan mee te willen werken.
De rol van de Nederlandse vertegenwoordiger binnen OESO als koploper van dit initiatief zet ons land in een beter licht, aangezien al lang bekend is dat hier een groot aantal brievenbusfirma’s gevestigd zijn. Hoewel Nederland bekend staat als doorvoerland, is ook onze staat een gedupeerde in dit verhaal: Nederland loopt jaarlijks 10 miljard euro mis omdat rijke Nederlanders hun geld in belastingparadijzen, zoals de Maagdeneilanden, Seychellen en Kaaimaneilanden parkeren (NOS Nieuwsuur, 5 oktober 2015).
Het vijftienpuntenplan betekent voor Nederland dat er een einde zal komen aan de reputatie als ‘doorvoerland’ en tevens aan de brievenbusfirma’s die hier zijn gevestigd, zegt Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën, VVD). Volgens oud-fraudeofficier van justitie Fred Speijers is het OM al lang bezig geweest met het aanpakken van brievenbusfirma’s, maar is er sprake geweest van een “gebrek aan kwaliteit en capaciteit”. Bovendien zijn brievenbusfirma’s vaak onderdeel van ingewikkelde constructies die zich over meerdere landen uitstrekken en weinig transparant opereren.
Ook is het een simpele en legale administratieve procedure een offshore vennootschap op te zetten: “simpelweg door een paar formulieren in te vullen en te betalen”, zegt Van Koningsveld, oud-FIOD-rechercheur.
Met het nieuwe plan van de OESO worden multinationals voortaan gedwongen transparanter te zijn over hoeveel er per land wordt verdiend en hoeveel winstbelasting er wordt betaald. Op deze manier zijn er betere mogelijkheden de activiteiten te monitoren en vast te stellen of er sprake is van belastingontwijking. Het initiatief sluit aan bij de discussies die momenteel in Europees verband gevoerd worden met betrekking tot het opnemen van zogenaamde CBCR (country-by-country reporting) rapportages in de Accounting en Transparantie Richtlijnen.
Volgens critici zijn echter niet alle voorgestelde maatregelen dwingend genoeg. Wiebes geeft hen gelijk en geeft aan dat dit komt door gebrek aan consensus tussen sommige landen. Tot 2021 zullen de punten op deze manier voorlopig in werking gesteld worden om mogelijk in de toekomst aangescherpt te worden.