Amsterdam, 16 juni 2016 – Selçuk Öztürk, Tweede Kamerlid en voorzitter van de politieke groep DENK, is in opspraak geraakt door zakelijke transacties uit het verleden met twee zorginstellingen. De Limburgse zorginstelling Daelzicht doet een integriteitsonderzoek naar de verkoop van twee panden aan Öztürk in 2011. Zorginstelling Reinaerde uit Utrecht onderzoekt een opdracht die het in 2007 aan het bedrijf van Öztürk toekende. In beide gevallen bestaan er vragen over de manier van zakendoen van Öztürk. Beide transacties vonden plaats voor hij in 2012 lid werd van de Tweede Kamer.

De zaak-Daelzicht

Het onderzoek van zorginstelling Daelzicht werd vorige maand geopend. Gebleken was dat er binnen de instelling sprake was van vriendjespolitiek, waarbij het management contracten toekende aan bevriende partijen. Verder werden bekenden als tussenpersoon gebruikt, waardoor de kosten opliepen. Vorige maand liet interim-bestuurder Nettie Saarloos een integriteitsonderzoek starten bij het accountantsbureau Integris. Bij de transacties die zouden worden onderzocht zat er ook één met Selçuk Öztürk. Het ging hier volgens NRC om een verdachte onroerendgoedtransactie.

Bestemmingsplan

In 2010 wilde Daelzicht twee leegstaande panden in Swalmen samen verkopen. De panden, een woonhuis en een naastgelegen groter complex, werden samen getaxeerd op € 610.000. Öztürk zag in het complex potentie om een hotel met dertig kamers te starten. Het woonhuis wilde hij apart verkopen. Het probleem was alleen dat volgens de bestemmingsplannen de gebouwen alleen als verzorgingstehuis mochten worden gebruikt. Öztürk zou hierover in het voorjaar van 2010 hebben gesproken met wethouder Jos van Rey die bestemmingsplannen in zijn portefeuille had. Na dit gesprek zou het college van B&W bereid zijn geweest het bestemmingsplan te wijzigen. Van Rey staat overigens momenteel zelf terecht voor corruptie in een niet-gerelateerde zaak.

Voor de verkoop had Daelzicht ook toestemming nodig van het College Sanering Zorginstellingen. Op 26 oktober 2010 kreeg het groen licht om de panden met zorgbestemming voor € 510.000 aan Öztürk te verkopen. Twee dagen later stemde de gemeenteraad in met het wijzigen van het bestemmingsplan. Toezichthouder Tiny van Eerd die de transactie begeleidde vertelt dat zij niet van de procedure om het bestemmingsplan te wijzigen op de hoogte was gesteld. Dit had de waarde van de panden aanzienlijk kunnen beïnvloeden: “Een horecabestemming is van een geheel andere orde. Dan zou je ook een nieuwe taxatie moeten maken.” In plaats daarvan hield Daelzicht de eerder afgesproken prijs aan. Het tekende nadat de bestemming veranderd was de verkoopovereenkomst.

Nog lagere prijs

Bij de overdracht op 18 februari 2011 werd vervolgens besloten de prijs verder te verlagen in verband met schade door een inbraak. Verschillende buizen, leidingen en loodflappen waren bij die inbraak gestolen en er moest een taxatie van de geleden schade worden gedaan. De aannemer die Öztürk inschakelde, schatte de waarde op € 295.000 ex BTW, terwijl de onafhankelijke taxatie van de opstalverzekeraar veel lager uitkwam, op € 65.266. Daelzicht ging akkoord met het laatste bedrag, aldus het definitieve expertiserapport. Desalniettemin werd bij de overdracht besloten dat het bedrijf van Öztürk een korting op de aanschaf kreeg van maar liefst € 110.000. Daarnaast draaide Daelzicht alsnog op voor de kosten van het herstel van het dak.

Volgens NRC was de toezichthouder niet op de hoogte gesteld van deze prijswijziging, ondanks dat dit volgens de regels wel had gemoeten. Toen achteraf gevraagd werd naar de deal melde Daelzicht de inbraak en de vermeende schadebedragen. De toezichthouder ging met deze verklaring akkoord. Öztürk deed intussen goede zaken: hij kocht het zorgcomplex met het woonhuis voor vier ton. Nog op de dag van de overdracht verkocht zijn bedrijf het woonhuis voor €225.000 door, waardoor hij het zorgcomplex voor € 175.000 heeft verworven. Het pand zou echter door Daelzicht voor € 2,2 miljoen verzekerd zijn.

De deal zal nu als onderdeel van een breder integriteitsonderzoek binnen Daelzicht worden onderzocht: “Het onderzoek is niet expliciet gericht tegen dhr. Öztürk,” aldus een woordvoerder van Daelzicht. De uitkomst van het vooronderzoek verwacht men half juli: “Als de conclusies er aanleiding toe geven, doen we mogelijk aangifte.”

De zaak-Reinaerde

Naast Daelzicht zegt ook zorginstelling Reinaerde uit Utrecht onderzoek te doen naar een zakelijke transactie die het heeft gedaan met Öztürk. Voor de zorginstelling is de vraag of er sprake is geweest van omkoping bij het toekennen van een opdracht aan het bedrijf van Öztürk in 2007. Destijds werkte Öztürk als adviseur in de zorgsector. Hij kreeg een opdracht van € 14.800 ex btw voor het doen van een onderzoek naar de woonwensen van oudere allochtonen. Öztürk betrok bij de opdracht een andere Turkse Nederlander, zakenman Erol Avci, die zich bezig houdt met “empowerment, interculturele dialoog, trans-culturele competenties, diversiteitsmanagement, etno-marketing, communicatie, marketing en distributie van goederen.”

Dubbele pet Karaaslan

Volgens NRC zou Öztürk de opdracht binnen hebben gesleept via het Harderwijkse PvdA-raadslid Emin Karaaslan, die ook in loondienst was bij Reinaerde. Samen met Avci zou Karaaslan een derde van het bedrag krijgen voor de opdracht. Uiteindelijk ontstond er onenigheid over deze verdeling. Avci stapte naar de rechter omdat hij niet al zijn geld zou hebben gekregen van Öztürk. Volgens Öztürk gaat het om een rekening van € 2.500 die niet betaald zou zijn omdat er “geen werkzaamheden” voor zouden zijn verricht. Avci zou slechts recht hebben gehad op € 2.500.

Het probleem is dat de afspraken mondeling zijn gemaakt en dat er daarom niet kan worden aangetoond wat deze afspraken precies waren. “In onze cultuur is het zo dat het niet nodig is om iets op papier te zetten als partijen elkaar kennen en vertrouwen. Het is eerder een kwestie van wantrouwen als dat wel zou gebeuren,” liet Avci weten.

Onderzoek Reinaerde

Ook Karaaslan moet een getuigenverklaring afleggen. Daar verklaart hij onder ede dat hij slechts € 1.000 van de afgesproken € 5.000 zou hebben gekregen. Öztürk zwijgt tegenover de rechter over zijn betaling aan Reinaerde-medewerker Karaaslan. Uiteindelijk stelde de rechter Öztürk in het gelijk en hoefde hij niks meer te betalen.

Tegenover NRC laat Karaaslan weten dat hij Öztürk de opdracht inderdaad voor € 1.000 heeft bezorgd. Zijn werkgever Reinaerde was niet op de hoogte van de deal: “Daar wisten wij niets vanaf. We gaan daarom onderzoek doen naar de gang van zaken.”

Öztürk: berichtgeving is ‘karaktermoord’

In reactie op de in NRC verschenen artikelen laat Öztürk weten het onderzoek toe te juichen: “Ik sta voor openheid en ben bereid om met volledige inzet mee te werken aan alle vormen van onafhankelijk onderzoek,” liet hij weten. In een persverklaring van DENK laat men weten dat de berichtgeving vele feitelijke onjuistheden bevat. Zo zou de bewering dat er een een-tweetje is gemaakt tussen Öztürk en Van Rey geen stand houden omdat de gehele gemeenteraad van Roermond destijds unaniem voor het veranderen van het bestemmingsplan heeft gestemd, terwijl Öztürk daar zelf niet bij aanwezig was. Ook de bewering dat de prijsverlaging van € 110.000 zonder weten van de toezichthouder is geweest, ontkent DENK. Het marktonderzoek in 2007 zou in opdracht zijn geweest van de directeur Wonen van Reinaerde en dus niet via Karaaslan zijn gelopen.

In de persverklaring spreekt DENK van ‘een poging tot karaktermoord’ met ‘paginagrote artikelen’. Volgens de politieke beweging is dit het resultaat van weerstand van de gevestigde orde tegenover de boodschap van de partij. Öztürk hoopt dat de waarheid boven tafel zal komen door onafhankelijk onderzoek, niet door ‘sensatiejournalistiek’: “Ik weiger verantwoording af te leggen aan journalisten die hun oordeel al klaar hebben, want ik leg alleen verantwoording af aan de kiezer en committeer mij aan onze democratische rechtsstaat. Ik spreek graag met onderzoekers, maar niet met bevooroordeelde journalisten.”

Öztürk bepleit een onderzoek in te stellen naar ‘alle gevallen’ waarin volksvertegenwoordigers ‘onterecht’ in een kwaad daglicht worden gezet door journalisten. Politiek leider Tunahan Kuzu laat weten dat DENK volledig achter Öztürk staat en zal blijven staan: “Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet.”