Amsterdam, 4 oktober 2013 – Op 1 oktober 2013 is tijdens een bijeenkomst in het Europees Parlement het rapport “Identifying and Reducing Corruption in Public Procurement in the EU” gepresenteerd. Dit rapport is het resultaat van een omvangrijke studie van PwC onder leiding van drs. W.J. Wensink MBA waaraan ook door TI-NL een bijdrage is geleverd.

Dankzij de door PwC ontwikkelde methodologie is het voor het eerst mogelijk om de directe kosten in verband met corruptie bij openbare aanbestedingen in de EU in te schatten en dat op basis van concrete cijfers en feiten. Een eerste test van deze methode werd uitgevoerd in 8 Europese lidstaten (Frankrijk, Hongarije, Italië, Litouwen, Nederland, Polen, Roemenië en Spanje), in 5 verschillende economische sectoren. Via een grondige analyse en vergelijking van corruptiegevallen met zgn. cleancases is PwC erin geslaagd om 14 indicatoren te identificeren die, in combinatie, een significant verhoogde kans op corruptie kunnen aantonen. Door deze indicatoren toe te passen op willekeurig geselecteerde openbare aanbestedingsprojecten in bepaalde sectoren of productcategorieën kan men de mogelijke aanwezigheid van corruptie detecteren en de gerelateerde kosten schatten. De totale directe kosten ten gevolge van corruptie rond aanbestedingen in de 8 landen en 5 sectoren die in deze studie aan bod komen, lag in 2010 tussen de €1,4 en €2,2 miljard (2,9 à 4,4% van het totale bedrag dat aan openbare aanbestedingen werd besteed).

Behalve deze nieuwe methodologie komt nog een aantal andere aspecten van corruptie(bestrijding) in openbare aanbestedingen aan de orde. Zo hebben we een overzicht gemaakt van de wijze waarop data betreffende aanbestedingen op EU-niveau worden vastgelegd en welke nieuwe methoden en technologieën beschikbaar zijn voor betere detectie van corruptie in openbare aanbestedingen. Ook is een uitgebreide analyse gemaakt van de (on)mogelijkheid om gestandaardiseerde eenheidsprijzen te gebruiken bij het voorkomen en detecteren van corruptie in openbare aanbestedingen. Tot slot zijn ‘good and negative practices’ rondom preventie, detectie en opsporing van corruptie in openbare aanbestedingen in de EU-lidstaten geïdentificeerd. Op basis van alle bevindingen geeft het rapport 15 aanbevelingen om corruptie in openbare aanbestedingen effectiever te voorkomen, te detecteren en op te sporen.

Eurocommissaris Algirdas Šemeta, verantwoordelijk voor Belastingen en douane-unie, en ook voor anti-fraude zei bij de presentatie in het Europees Parlement over de studie: “Up to now, a problem we have had is in quantifying corruption. Like with any of these shadow crimes, we are short of tools to measure it concretely and properly assess the harm done. This is where the study we are looking at today comes in. The approach of focussing on the direct costs of corruption, based on a newly developed methodology, is an innovative and interesting one. The study now puts concrete figures to what we have long recognised as a threat to public finances. And it confirms that once a procurement project is affected by corruption, the public losses increase substantially. It combines these findings with estimations on the overall probability of fraud and the overall costs of corruption in public procurement of specific sectors and product groups. I welcome that such an in-depth analysis has been carried out.”