Berlijn, 5 november 2013 – De meeste landen van de Europese Unie bieden onvoldoende juridische bescherming aan klokkenluiders tegen represailles op de werkplek, waardoor een belangrijke speler in de strijd tegen corruptie wordt buitengesloten, zo blijkt uit een recent rapport van Transparency International.
Klokkenluiders spelen een prominente rol bij het onthullen en voorkomen van corruptie, maar slechts vier EU-landen – Luxemburg, Roemenië, Slovenië en het Verenigd Koninkrijk – hebben geavanceerde wetten ter bescherming van klokkenluiders, volgens het rapport ‘Whistleblowing in Europe’. Slechts in die vier landen zou een werknemer van de overheid of een bedrijf die ernstig wangedrag aan de kaak stelt voldoende wettelijke bescherming genieten teneinde niet ontslagen of geïntimideerd te worden.
In de overige 23 EU-landen die in de studie zijn meegenomen, bieden 16 landen gedeeltelijke bescherming aan werknemers die misstanden rapporteren, terwijl zeven landen in geen of zeer gebrekkige wetgeving voorzien.
“Klokkenluiders zijn zeer belangrijk voor de strijd tegen corruptie. Ze nemen risico’s die veel, zo niet de meeste, mensen niet bereid zijn te nemen en ze onthullen misstanden waarvoor weinigen interesse hebben of dapper genoeg zijn om te rapporteren,” zegt Anne Cook, Regional Director van Europa en Centraal-Azië bij Transparency International.
Transparency International dringt er bij alle EU-landen op aan om uitgebreide klokkenluiderswetgeving, gebaseerd op de geldende internationale normen, waaronder de standaarden die door Transparency International zijn ontwikkeld, te vervaardigen en deze streng te handhaven. Overheden en bedrijven moeten klokkenluiders die gegronde misstanden aan het licht brengen ondersteunen en beschermen.
Zonder sterke rechtsbescherming en veilige processen om misstanden openbaar te maken, lopen werknemers van de overheid en het bedrijfsleven in heel Europa het risico te worden ontslagen, gedegradeerd of lastiggevallen te worden wanneer ze corruptie en andere misdaden onthullen.
Grote corruptieschandalen en rampen in Europa die levens en geld gekost hebben, zouden theoretisch gezien voorkomen of verminderd kunnen worden, wanneer werknemers zich beschermd zouden voelen om naar voren te treden.
Veel wetgeving is vaag van aard, en bevat uitzonderingen. Geavanceerde mogelijkheden voor klokkenluiders om naar buiten te treden ontbreken in diverse wetten, evenals een alomvattende definitie van klokkenluiden, een garantie van vertrouwelijkheid en bescherming tegen smaad.
‘Whistleblowing in Europe’ is een onderdeel van Transparency International’s wereldwijde inspanning om te pleiten voor sterkere rechten van klokkenluider en om de positieve bijdrage van klokkenluiders te bevorderen. Transparency International heeft vele inspanningen geleid of eraan deelgenomen, die gericht zijn op het invoeren, het verbeteren, het toezien op of het voorstellen van klokkenluiderswetgeving in tientallen landen wereldwijd.
‘Whistleblowing in Europe’ kan online bekeken worden op www.transparency.org.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Berlin
Chris Sanders
T. +49 30 343820 666