Amsterdam, 16 oktober 2014 – Na de launch van de EU Integrity Watch van Transparency International EU Office begin deze week, lichten wij graag enkele resultaten ten aanzien van onze Nederlandse Europarlementariërs uit.

External Activity Indicator (EAI)

Een belangrijk onderdeel van de database is gebaseerd op de External Activity Indicator. Deze indicator wordt berekend door het optellen van een aantal punten:

• 1 punt voor elke activiteit (2 punten wanneer de activiteit een “vaste, betaalde functie” is);
• 1 punt voor elke financiële holding;
• 1 punt voor elke 500 EUR maandelijkse inkomsten buiten de EP werkzaamheden;
• 10 punten wanneer er “meer dan 10.000 EUR per maand” is opgegeven bij tenminste één functie.

Op deze wijze is het makkelijk zichtbaar hoeveel een Europarlementariër naast zijn reguliere taken uitvoert: hoe hoger de indicator, hoe meer nevenactiviteiten een parlementslid heeft en hoe hoger de verdiensten daarvan. Het is nadrukkelijk geen indicator van kwaliteit of een oordeel over de nevenactiviteiten.

Transparency International is niet tegen het hebben van bijbanen als zodanig, maar wijst met name op het risico van belangenverstrengeling. “Het huidige systeem deugt niet”, zegt Carl Dolan, directeur van TI-EU. “Vertrouwen in besluitvorming vereist controle op mogelijke belangenverstrengeling met bijbehorende geloofwaardige sancties. Op dit moment lijkt de moeite die het parlement doet slechts voor de sier te zijn.”

Analyse

Op grond van de EAI kunnen wel interessante analyses gemaakt worden. Zoals Europarlementariër Dennis de Jong van de SP al heeft uitgesproken: “Je ziet dat twee derde hard werkt en één derde veel minder actief is. Ik ben heel erg benieuwd of er een verband is met de bijverdiensten.”

Als u Nederland alleen aanklikt, kunt u in een oogopslag zien hoe de Nederlandse afvaardiging in Brussel is samengesteld (in partijen) en dat minder dan de helft inkomsten heeft uit nevenactiviteiten.

Vervolgens kunt u per partij verdere informatie uitsplitsen. Zo kunt u zien dat Nederlandse EPP (CDA) afgevaardigden, een zeer groot opkomstpercentage bij de plenaire hoofdelijke stemming hebben.

Dat percentage ligt zelfs op 100% bij Jeroen Lenaers, die dan ook 0 EAI kreeg. Lambert van Nistelrooij heeft 15 EAI, maar heeft tot op heden alsnog een opkomstpercentage van 96.34%.

Als je bij de Nederlandse ALDE groep kijkt, valt op dat Marietje Schaake (D66), met een zeer aanzienlijk aantal EAI (13) ook maar een opkomstpercentage van 54.88% heeft. Maar haar collega Jan Huitema (VVD) heeft er 12, en heeft een opkomstpercentage van 97.65%.

Hoe is dit mogelijk? De reacties die naar aanleiding van de database naar buiten zijn gekomen verklaren dit gedeeltelijk. Zo heeft Jan Huitema aangegeven dat er een fout is gemaakt, omdat hij twee medewerkers heeft aangenomen en nu alleen winstdeling krijgt. Ook Van Nistelrooij heeft een foutje gemaakt bij het invullen van het declaratieformulier: hij vulde bedragen per maand in, waar dat per jaar moest zijn.

Het zou kunnen dat er een verband kan bestaan tussen het aantal EAI dat men heeft en het opkomstpercentage, mits de formulieren goed ingevuld worden. Desalniettemin zijn er op dit moment nog uitzonderingen op de regel. Zo heeft de Française Nathalie Griesbeck het hoogste aantal EAI (67) en een opkomstpercentage van 98.78%. Ook Daniël Buda (Roemenië) – die “financieel” de kroon spant met minimaal € 21.002,- per maand aan extra inkomsten – heeft een percentage van 96.34%. De nummer twee op de topinkomenslijst daarentegen, Renato Soru uit Italië, komt tot nu toe maar in 50% van de gevallen opdagen bij de plenaire hoofdelijke stemming.

Een verklaring hiervoor is overigens simpel: het parlementaire jaar is pas net van start en er zijn pas enkele hoofdelijke stemmingen geweest. Het missen van een stemming heeft dus voor het aanwezigheidspercentage een erg grote impact. Over een half jaar is er meer over te zeggen en zal Transparency International hier over rapporteren.

U vindt de database via deze link.