Amsterdam, 26 juni 2015 – Eén van de experts van TI-NL, mr. dr. Caroline Raat, heeft in aanvulling op de brief die Transparency International Nederland gisteren heeft gestuurd aan de Vaste Kamercommissie Binnenlandse Zaken en gepubliceerd inzake het wetsvoorstel Huis voor Klokkenluiders, nog enkele aanvullende opmerkingen gestuurd. Deze opmerkingen betreffen het toedelen van bevoegdheden in toelichtende teksten in strijd met geldend staatsrecht (legaliteitsbeginsel).

Hieronder volgen de belangrijkste passages uit haar betoog:

Ook (of juist) de wetgever moet zich aan het rechtsstatelijk legaliteitsbeginsel houden. Dit laatste betekent dat de overheid slechts bevoegd is om te handelen, etc. op basis van een grondslag in de wet.

Dat dit geldend staatsrecht is, behoeft weinig betoog. Zie o.m. Burkens et.a., Beginselen van de democratische rechtsstaat, Inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse staats- en bestuursrecht, p. 17.

De wetsgeschiedenis kan slechts een rol spelen bij nadere uitleg van de wettelijke tekst op het moment dat die niet volledig duidelijk zou zijn – het is daarvan uiteraard geen vervanging. Dat waarschuwingen van ter zake kundige instanties, waaronder het College van Procureurs-Generaal, daarover telkens in de wind worden geslagen, valt niet goed te begrijpen.

Het gevolg van het vaststellen van de huidige tekst is dat het Huis weliswaar meent bevoegd te zijn tot allerlei eenzijdige handelingen, maar dat in juridische zin niet is. Dit leidt tot nare rechtszaken waarin zal blijken dat het Huis feitelijk met lege handen zal staan.

TI-NL verzoekt dan ook de Vaste Kamercommissie van Binnenlandse Zaken dringend om de bespreking van het Wetsvoorstel aan te houden tot na de zomer en de indieners te vragen om met een juridisch waterdichte (geconsolideerde) wettekst te komen. Daarbij kunnen ook andere belangrijke omissies worden hersteld.