Amsterdam, 7 september 2015 – Afgelopen week vond de Internationale Anti-corruptie Conferentie plaats in Maleisië. TI-NL was daarbij aanwezig en zal daar later deze week verslag van doen. In die periode zijn er tevens verschillende nieuwsberichten met betrekking tot corruptie in de Nederlandse en internationale media verschenen. Deze berichten delen wij graag met u middels dit korte nieuwsoverzicht.

Lobbyen in Nederland moet beter gereguleerd worden

De Nederlandse Eerste en Tweede Kamer moeten het contact tussen hun Kamerleden en lobbyisten beter gaan reguleren. Dat stelt een werkgroep van de Raad van Europa die zich bezig houdt met corruptiebestrijding in een rapport dat vorige week woensdag is verschenen.

Ondanks dat Nederland volgens de werkgroep vooruitgang heeft geboekt in het opvolgen van de aanbevelingen uit 2014 hebben de Eerste en Tweede Kamer nog steeds geen gedragscode opgesteld. In een dergelijke gedragscode kan opgesteld worden hoe Kamerleden om moeten gaan met lobbyisten. Nederland heeft tot eind 2015 om op de aanbevelingen te reageren.

Corruptiezaak tegen VVD’er Rob Bats geseponeerd

Rob Bats werd er, samen met oud-wethouder Piet Ploeg, van verdacht om begin 2015 de burgemeestersbenoeming in de gemeente Stichtse Vecht te hebben beïnvloed in het voordeel van Bats. Het Openbaar Ministerie komt nu tot de conclusie dat Bats hierbij niet betrokken was, waardoor hij niet langer wordt verdacht van corruptie.

In dezelfde zaak moet oud VVD raadslid Kathalijne de Kruif uit Stichtse Vecht voor de rechter verschijnen omdat zij geheime informatie over de benoeming van een nieuwe burgemeester voor haar gemeente zou hebben gelekt. Zij is op 17 februari 2015 aangehouden omdat ze in november en december 2014 haar ambtseed zou hebben geschonden. De Kruif staat ook terecht in een andere rechtszaak, waarin zij wordt verdacht van witwassen en lidmaatschap van een criminele organisatie.

Batgs was eerder burgemeester van Haren. Deze functie legde hij vrijwillig neer naar aanleiding van zijn tekortschietende optreden tijdens het zogenoemde Facebook evenement ‘Project X’ in september 2012.

Conflict over integriteitsproblemen Sint Maarten

Eerder berichtte Transparency International Nederland dat Gerard Bouman, korpschef van de nationale politie op Sint Maarten, niet meer wilde samenwerken met de lokale bestuurders van Sint Maarten vanwege de versmelting van het bestuur met de onderwereld. Deze uitlatingen leidde tot een conflict tussen het bestuur van Sint Maarten en de Nederlandse overheid. Een topoverleg tussen de minister van Justitie van Sint Maarten en de Nederlandse ministers Van der Steur (Veiligheid en Justitie) en Plasterk (Binnenlandse Zaken) heeft de gemoederen bedaard.

Plasterk stelt in een verklaring: “We hebben in ieder geval herbevestigd dat we ons houden aan het protocol dat is afgesproken om corruptie te bestrijden en ondermijning te bestrijden op Sint Maarten.” Nederland stuurt 55 agenten naar het eiland om corruptie daar op constructieve wijze aan te pakken.  Ondanks genoemde spanningen zal Sint Maarten deze Nederlandse agenten gewoon ontvangen.

Aardbeienproject in Gaza mede mislukt door corruptie

BNR Nieuwsradio berichtte vorige week donderdag dat een door Nederland gefinancierd project om aardbeienboeren in Gaza zelfstandiger te maken opdat ze hun producten naar Europa kunnen exporteren, compleet is mislukt. Aan het project werd minstens 2 miljoen euro besteed zonder noemenswaardig resultaat.

Naast de verschillende oorlogshandelingen die tijdens het project in Gaza uitgevoerd werden, had corruptie een groot aandeel in het mislukken van het project. Correspondent Jan Franke gaf voor BNR Nieuwsradio een voorbeeld: “Zo werden er bijvoorbeeld een hoop irrigatiebuizen bij die boeren geleverd waarbij tegen hen wordt gezegd dat die duizend dollar per stuk kostten. Terwijl die boeren weten dat ze diezelfde buizen voor tweehonderd dollar op de markt kunnen kopen. Ergens blijft dat verschil aan de strijkstok hangen.” Ondanks het feit dat de haalbaarheid van het project al eerder in twijfel was getrokken blijft het opvallend dat dergelijke projecten bijna nooit vrij zijn van corruptie.

Rolls-Royce betrokken in Braziliaanse omkoping

Eind augustus berichtte de Guardian over de betrokkenheid van het Britse automerk Rolls-Royce in een Braziliaans corruptieonderzoek. Het bedrijf (de tak die zich met vliegtuigmotoren bezig houdt) wordt gelinkt aan het omkopen van politici alsmede leidinggevenden van Petrobras, een grote Braziliaanse oliemaatschappij. Rolls-Royce wordt ervan verdacht samengewerkt te hebben met een invloedrijke Braziliaanse zakenman, die ervan verdacht wordt een rol gespeeld te hebben als tussenpersoon in de omkopingen tussen Petrobras en haar klanten.

Saillant detail is dat het Nederlandse bedrijf SBM Offshore met dezelfde zakenman heeft samengewerkt en vervolgens ook betrokken is geraakt bij een omkopingsaffaire met Petrobras. SBM Offshore schikte in november 2014 een recordbedrag van 192 miljoen euro met het Nederlandse Openbaar Ministerie met betrekking tot de buitenlandse corruptiezaak. Omkopingen in Brazilië maakte ook onderdeel uit van deze zaak. In Brazilië sluiert de affaire omtrent Petrobras voort en heeft dit al grote gevolgen gehad voor de Braziliaanse olie- en gasindustrie en weegt het zwaar op de economie van het land.