Elk jaar stelt de Commissie voor Corporate Governance een rapport samen met een overzicht van de naleving van de Corporate Governance Code. Dit jaar werd Nyenrode Business University ingehuurd om het onderzoek uit te voeren voor het boekjaar 2013. Het advies is duidelijk: het is hoogste tijd dat de code wordt herzien.

De laatste aanpassingen voor de Corporate Governance Code werden gemaakt in december 2008; inmiddels bijna 7 jaar geleden. De code is dus niet langer up-to-date, vindt voorzitter van de Monitoring Commissie Jaap Manen in een artikel van het Financieel Dagblad (FD). De Corporate Governance Code (ook wel Code Tabaksblat) werd in 2003 samengesteld door de Commissie Corporate Governance, op uitnodiging van de Ministers van Financiën en Economische Zaken. Verenigingen en stichtingen – zoals Euronext Amsterdam, het Nederlands Centrum van Directeuren en Commissarissen en de Stichting Corporate Governance Onderzoek voor Pensioenfondsen – achtten het nodig om een duidelijk overzicht te hebben van beginselen van deugdelijk ondernemingsbestuur en
 best practice bepalingen. Het gaat hierbij min of meer om een ‘gedragscode’ voor alle aangesloten vennootschappen die is onderverdeeld in vijf hoofdstukken:

• Het naleven en handhaven van de code;
• Het bestuur;
• De raad van commissarissen;
• De (algemene vergadering van) aandeelhouders;
• De audit van de financiële verslaggeving en de positie van de interne audit functie en van de externe accountant.

Uit het nalevingsrapport van de Monitoring Commissie dat eind januari jl. is gepubliceerd, blijkt dat over het algemeen het niveau van naleving ‘bevredigend’ is, maar dat er toch ook nog aanzienlijke gebreken zijn. Zo maakt maar een minderheid van de aangesloten bedrijven hun MVO-strategieën openbaar en is er weinig transparantie over beloningen voor topbestuurders en werknemers (het gehele rapport is hier te vinden).

Eumedion (Grieks voor ‘goede bewaker’) is een stichting die de belangen van institutionele beleggers behartigt op het gebied van corporate governance en duurzaamheid. Ook Eumedion is het ermee eens dat een vernieuwing van de Code “broodnodig” is. Volgens Eumedion biedt het evaluatierapport van de Monitoring Commissie al “goede aanknopingspunten voor concrete wijzigingsvoorstellen”. Zo suggereert de stichting dat de Commissie in overweging neemt de namen van organisaties openbaar te maken die weigeren uit te leggen waarom ze zich niet aan de code houden – ook wel het toepassen van het zogenaamde ‘pas-toe-of-leg-uit’-principe.

Het is een cruciale éérste stap dat de Corporate Governance Code inmiddels een algemene richtlijn is geworden voor aandeelhouders, bestuurders, commissarissen en externe accountants van de Nederlandse beursfondsen. Bovendien zijn er ambities met meer regelmaat evaluaties uit te voeren. Het is echter van belang dat actie wordt ondernomen deze plannen ook daadwerkelijk uit te voeren en om op basis van een aangepaste code een volledige implementatie te bewerkstelligen.