Amsterdam, 24 november 2015 – ‘s Werelds grootste telecombedrijven maken niet genoeg informatie openbaar over hun organisatiestructuur en nog minder over de landen waar zij zaken doen. Daarmee is het moeilijk deze bedrijven verantwoordelijk te houden voor hun acties en corruptie tegen te gaan, zo blijkt uit een nieuw rapport van Transparency International en haar nationale chapter in Hongarije.
Uit de eerste beoordeling van transparantie binnen de grootste telecombedrijven blijkt dat 27 van de 35 grootste bedrijven geen inzage geven over waar hun dochterondernemingen opereren. Verder gaven maar vier bedrijven informatie over belastingbetalingen in de landen waar zij opereren.
Over het algemeen geven de telecombedrijven wel redelijk veel informatie over hun anti-corruptieprogramma’s, maar een significant aantal maakt niks openbaar over de holdings van hun bedrijf. Dit betekent dat de organisatiestructuur van veel bedrijven vaak onduidelijk is.
“Mobiele telefoons, het internet en de toegenomen toegang tot telefoonnetwerken hebben een groot aandeel gehad in economische groei, de verspreiding van democratie en het verminderen van ongelijkheid. Telecommunicatiebedrijven hebben een belangrijke plicht om alles in het werk te stellen om hun zaken zo schoon en transparant mogelijk te houden en corruptie tegen te gaan,” zegt Jermyn Brooks, voorzitter van Transparency International’s Business Advisory Board.
Het onderzoek
Het onderzoek Transparency in Corporate Reporting: Assessing the World’s Largest Telecommunications Companies analyseert de 35 grootste telecombedrijven (service providers en producenten van apparatuur). Het onderzoek heeft deze bedrijven gerangschikt op basis van hun verslaggeving over maatregelen om corruptie tegen te gaan, het delen van informatie over dochterondernemingen en holdings, en het vrijgeven van belangrijke financiële informatie, onder andere over betalingen in het buitenland.
Volgens deze criteria presteren de Europese bedrijven het beste en Aziatische bedrijven het slechtst. Drie bedrijven (Deutsche Telekom, Vodafone en Telenor) scoorden meer dan 50% in alle drie categorieën.
Ontwikkelingen zoals de liberalisatie van regelgeving en wetgeving heeft de sector in grotere mate blootgesteld aan corruptie. Verder heeft deze sector grote winsten en goede mogelijkheden voor corruptie door het systeem met licentiekosten, grote productiecontracten, de verkoop van staatsbedrijven en een verhoging van het aantal fusies en overnames.
Anti-corruptieprogramma’s nog vaak zwak
Sommige toonaangevende bedrijven zoals Telenor, Alcatel-Lucent, TeliaSonera en China Mobile hebben de afgelopen jaren te maken gehad met uitvoerige onderzoeken naar corruptie binnen de organisatie. “Om naleving van wetten en ethische standaarden te garanderen en de bredere risico’s op corruptie tegen te gaan moeten telecombedrijven sterkere en duidelijkere maatregelen en systemen aanbrengen,” zegt József Péter Martin,Executive Director van Transparency International Hongarije.
Ondanks dat de meeste bedrijven wel anti-corruptieprogramma’s hebben, zijn er maar 15 van de 35 die een mechanisme hebben waarmee de werking van dit programma regelmatig wordt gecontroleerd. Een anti-corruptieprogramma kan alleen in de praktijk worden gebracht als er adequate en regelmatige controle plaatsvindt.
Op managementniveau van de telecombedrijven is er brede steun van de leden van het Bestuur voor anti-corruptiemaatregelen: 83% geeft aan dit belangrijk te vinden. Echter, slechts de helft van de onderzochte bedrijven maakt duidelijk dat anti-corruptiemaatregelen en gedragscodes ook van toepassing zijn op het management zelf.
De groei van de sector en de afzetmarkt geeft ook een verhoogd risico op corruptie, aangezien de services tegenwoordig steeds vaker worden geleverd in gebieden waar de rechtstaat zwak is.
Financiële verslaggeving en country-by-country rapportages
25 bedrijven scoorden lager dan 30% in de verslaggeving van financiële gegevens in de landen waar zij opereren. AT&T scoorde het laagst met een score van slechts 1%. De boekhouding van telecombedrijven moet openbaar worden gemaakt in ieder land waar zij opereren om zo politieke risico’s en reputatieschade te voorkomen en meer informatie te geven aan lokale belanghebbenden. Verder verhoogt het de investeringszekerheid en het gelijke speelveld, omdat het speciale belastingconstructies en afspraken blootlegt die in de toekomst aan banden kunnen worden gelegd door regelgeving.
Een aantal telecombedrijven is begonnen met het rapporteren van hun inkomsten en belastingbetalingen op country-by-country basis. Toch ontbreken in deze rapportages nog vaak belangrijke dingen zoals de bijdragen die het bedrijf maakt aan de gemeenschap, de omvang van lokale investeringen en de winst vóór deze belast wordt. Country-by-country rapportages zullen in op korte termijn waarschijnlijk verplicht worden binnen de Europese Unie.
De gemiddelde score van alle 35 bedrijven is een 4.1 op de schaal van 10. Dit maakt duidelijk dat er nog veel werk te verzetten is om telecombedrijven minder gevoelig te maken voor corruptie.
Op basis van het rapport is de algehele rangschikking als volgt: