Amsterdam, 12 mei 2016 – Minister van Justitie, Ard van der Steur heeft vandaag tijdens de Anti-corruptie Top in Londen aangegeven dat Nederland zich zal committeren aan een openbaar register van uiteindelijke belanghebbenden en pleit voor andere landen om te volgen. “We hebben behoefte aan een wereldwijd systeem, we moeten het samen doen. Als we serieus willen zijn, dan moeten we een dergelijk register overal hebben”, aldus van der Steur.
Tijdens de Anti-corruptie Top komen wereldleiders, het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld samen om in te stemmen met een pakket van concrete maatregelen om internationale corruptie aan te pakken.
In een sessie geleid door José Ugáz, de voorzitter van Transparency International, wordt met Christine Lagarde, directeur van IMF, en Erna Solberg, minister-president van Noorwegen, besproken hoe corruptie kan worden blootgelegd. Ugáz vraagt Lagarde naar de relatie tussen duurzame groei en corruptie en zij geeft aan dat als je pro-groei bent, je tegen corruptie bent. “Ik wil dat transparantie en integriteit een systematisch onderdeel zijn van het toezicht wat IMF houdt op landen”, aldus Lagarde. Ze moedigt landen aan om zich aan te sluiten bij vrijwillige fiscale transparantie. Afzonderlijke landen en internationale organisaties hebben ieder specifieke verbintenissen en maatregelen om actie te ondernemen en voort te bouwen op de resultaten van de Top.
Verklaring Nederland Anti-Corruptie Top
Nederland verbindt zich ertoe om openbare, centrale registers van uiteindelijke belanghebbenden op te zetten, het zogenaamde UBO-register. Ook wil het zich committeren om ervoor te zorgen dat handhavingsinstanties volledige en effectieve toegang hebben tot de informatie van de uiteindelijke belanghebbenden voor bedrijven en andere rechtspersonen geregistreerd binnen hun rechtsgebied. Nederland zal stappen ondernemen om de transparantie van eigendom en controle te waarborgen van alle bedrijven die betrokken zijn bij aankoop van onroerend goed en openbare aanbesteding.
Verdere verbintenissen die Nederland aangaat, omvatten onder andere informatie-uitwisseling van de publieke-private partnerships aan overheden, politie, toezichthouders en de financiële sector om het witwassen van geld in verband met corruptie op te kunnen sporen, te stoppen en te voorkomen.
Ook verbindt Nederland zich ertoe om samen te werken aan de verbetering van de openbaarmaking van bedrijven (met betrekking tot betalingen aan overheden voor de verkoop van olie, gas en mineralen), als aanvulling op de lopende werkzaamheden binnen de EITI (Extractive Industries Transparency Initiative). Nederland zal de voortgang hiervan rapporteren via de Open Government Partnership of de werkgroepen van EITI en de mogelijkheden onderzoeken van een gezamenlijke wereldwijde rapportage-standaard en pleit samen te werken aan een gemeenschappelijk begrip en transparantie op dit gebied te vergroten.
Ten slotte ondersteunt Nederland de ontwikkeling van een wereldwijde inzet voor openbare landverslaggeving over fiscale informatie voor grote multinationale ondernemingen, ook wel country-by-country-reporting genoemd. De volledige verklaring met alle verbintenissen en inzet van Nederland uitgesproken tijdens de Anti-Corruptie Top kunt u hier teruglezen.
Internationale verbintenissen Anti-Corruptie Top
Slechts zes landen, Groot-Brittannië, Afghanistan, Kenia, Frankrijk, Nederland en Nigeria, zijn overeengekomen om openbare registers uit te geven van de uiteindelijke belanghebbenden van bedrijven op hun grondgebied, het zogenaamde UBO-register. Dit is een belangrijke doelstelling van Transparency International en andere anti-corruptie groepen. Zes andere landen, waaronder Australië, zullen overwegen een openbaar register op te stellen.
Het is goed nieuws dat de eerstgenoemde zes landen de top hebben gebruikt om actie te ondernemen om de eigenaars van geheime, lege vennootschappen publiekelijk te openbaren. Echter, harde toezeggingen voor de aanpak van de corruptie variëren afhankelijk van het land enorm. Zo is het Verenigd Koninkrijk er nog steeds niet in geslaagd om Britse overzeese belastingparadijzen dezelfde normen op te leggen van openbaar registerschap bij de uiteindelijke belanghebbenden. Elf landen, waaronder een aantal Britse gebieden, met inbegrip van de Kaaimaneilanden en Jersey, hebben ingestemd met het opstellen van lijsten van bedrijven met de daar ingeschreven eigenaar. Echter zal deze informatie niet geopenbaard worden, maar enkel gedeeld worden door een groep van 29 landen op verzoek van de overheid. Nederland is er daar een van.
José Ugáz, voorzitter van Transparency International wijst erop dat de VS niet tot de landen behoort die plannen hebben over het delen van informatie over de uiteindelijke belanghebbenden. “We riepen landen op ambitieus en concreet te zijn in hun voorstellen ter voorkoming en bestraffing van corruptie en voor bescherming van mensen die zich uitspreken tegen corruptie. Sommige landen zijn de uitdaging aangegaan en anderen niet”, aldus Ugáz.
De weg na de Anti-Corruptie Top
Het is duidelijk dat veel landen nog steeds geen wetten hebben die buitenlandse omkoping illegaal maken. Maar de aanpak van corruptie moet verder gaan dan de wet- en regelgeving en deel uit gaan maken van de cultuur. De samenleving als geheel moet transparantie als een waarde zien. Hierbij is cultuurverandering van groot belang. Geen enkel land kan hierin achterblijven, want juist die landen met gebrekkige wetgeving en waarden, zijn de landen waar slecht gedrag zich naartoe zal verplaatsen.
Tot het moment dat belastingparadijzen verplicht zijn openbare registers te hebben van diegene die echt profiteren van lege vennootschappen, zal corruptie en belastingontwijking ongestoord verdergaan en zullen miljoenen mensen ter wereld de prijs hiervan moeten betalen.