Amsterdam, 3 juni 2016 – Afgelopen week kwam de Raad van Ministers voor Educatie, Jeugd, Cultuur en Sport samen in Amsterdam om te praten over integriteit in sport. Bij de meeting, die voorgezeten werd door minister Schippers, werden afspraken gemaakt over de bevordering van integriteit in sport en in het specifiek voor grote sportevenementen. De organisatie van evenementen als de Olympische Spelen en het WK voetbal is erg gevoelig voor fraude en corruptie. Om dit terug te dringen zijn er een aantal voorstellen gedaan.
Raadsconclusie
In de conclusie van de vergadering wordt gevraagd aan de lidstaten om te zorgen dat alle fasen van het evenement (haalbaarheidsonderzoek, bidding, voorbereiding, organisatie, evaluatie en de afhandeling) gebruik wordt gemaakt van transparante en democratische procedures. Burgers moeten op de hoogte worden gesteld over de voortgang en er moet vooraf een betrouwbare berekening van de kosten en baten worden gemaakt. Hetzelfde moet worden verwacht van de organisaties en commerciële partners die betrokken zijn bij de organisatie. Ook moet er aandacht zijn voor mensenrechten, discriminatie en bedreigingen voor de integriteit van sport, zoals doping, matchfixing en geweld.
Aan de Europese Commissie wordt verzocht een studie op te zetten naar de mogelijkheden om sportevenementen in meerdere landen en regio’s van de EU te organiseren. Het bid van Nederland en België voor het WK voetbal in 2020 was hier een goed voorbeeld van, maar wellicht zijn er ook andere mogelijkheden om de organisatie te delen. Verder moet de Commissie onderzoek naar integriteit, transparantie en good govenance bij grote sportevenementen ondersteunen. Ook moet er meer uitwisseling plaats gaan vinden over good practices op het gebied van integriteit en transparantie bij het organiseren van sportevenementen. Momenteel vindt deze uitwisseling nog te weinig plaats, terwijl landen goed van elkaar kunnen leren.
De Raad verzoekt de Commissie ook enkele publicaties te doen die moeten helpen bij het bevorderen van integriteit bij sportevenementen. Zo moet er een catalogus worden opgesteld waarin wordt vastgelegd aan welke eisen een goed bid zou moeten voldoen, bijvoorbeeld met aandacht voor mensenrechten, discriminatie, matchfixing en doping. Ook zal de EU modellen opstellen als voorbeeld voor een goede publiek-private samenwerking bij internationale sportevenementen. Tot slot stelt de Raad voor dat de EU een gedragscode zal schrijven voor alle publieke en private partijen die betrokken zijn bij de hosting van grote sportevenementen. De voortgang van de implementatie van de gemaakte afspraken en de effecten daarvan op de integriteit van sport zullen worden gemonitord door een nieuw systeem van de EU.
Integriteit als prioriteit
Met de voorstellen van de Raad van Ministers is het proces om integriteit in sport te verbeteren binnen de EU in gang gezet. Het is nu aan de Commissie en de lidstaten om iets met deze verzoeken te doen. Verder is op deze manier de toon gezet als het gaat om het organiseren van grote sportevenementen: het moet transparant, democratisch en integer gebeuren. De gedragscode en de andere afspraken die zijn gemaakt, zullen in theorie alleen van toepassing zijn op EU-lidstaten. Toch is de hoop dat sportorganisaties hier internationaal een voorbeeld aan zullen nemen. De meeting werd ook bijgewoond door vertegenwoordigers van de FIFA, de UEFA en het Europees en Internationaal Olympisch Comité (IOC). Aan hen de verantwoordelijkheid de principes en afspraken ook buiten de EU in praktijk te brengen. De bedoeling is overigens dat er vaker overleg plaatsvindt tussen de EU, de FIFA, de UEFA en het IOC over de integriteit in sport.
Dat integriteit in sport op de agenda komt van de Raad van Ministers tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap, is geen verrassing. Al eerder sprak minister Schippers uit dit een prioriteit voor het voorzitterschap te vinden: “Mijn inzet is om met mijn Europese collega’s en met de sportwereld gezamenlijk te komen tot heldere spelregels en criteria waaraan iedereen zich moet houden. Wie dat niet doet, moet dan niet meer in aanmerking komen voor een groot sportevenement […] Dit regel je natuurlijk niet in een half jaar, maar ik wil er een stevig begin mee maken.” Mede dankzij het Nederlandse voorzitterschap is afgelopen week de basis gelegd. Hiermee kan de EU verder een rol gaan spelen in het bestrijden van corruptie en het bevorderen van transparantie en integriteit in de sport.