Amsterdam, 4 januari 2017 – Afgelopen maandag werd de Israëlische premier Netanyahu in zijn ambtswoning in Jeruzalem verhoord door de politie op verdenking van corruptie. Hij zou voor tienduizenden euro’s aan cadeaus hebben aangenomen van zakenlieden uit zowel binnen- als buitenland. In ieder geval een Amerikaanse zakenman wordt volgens Israëlische media in verband gebracht met de zaak.
Verhoor Netanyahu
Hoge politieofficieren van de fraude-eenheid zouden tijdens het drie uur durende verhoor kenbaar hebben gemaakt wat de verdenkingen tegen premier Netanyahu zijn. Het gesprek zou plaats hebben gevonden onder het verschoningsrecht, wat wil zeggen dat Netanyahu het recht had vragen niet te beantwoorden indien hij zichzelf daarmee zou belasten. Doel van het verhoor zou zijn geweest om bewijs te vergaren en Netanyahu’s reactie op de aantijgingen te vernemen. Afgelopen maandag zei de Israëlische procureur-generaal dat de politie genoeg aanknopingspunten heeft om de premier te verdenken van mogelijke overtredingen. Naar verwachting volgt vrijdag een tweede verhoor.
Onderzoek naar Netanyahu
Het ministerie van Justitie en de politie willen niets kwijt over het onderzoek naar de premier. Ook worden de speculaties van de (inter)nationale media over de vermeende corruptie door Netanyahu afgedaan als onzin. De premier waarschuwde maandag dat zijn critici niet te vroeg moeten juichen: “er zal niets uit dit onderzoek komen en jullie zullen gewoon doorgaan met het verspreiden van gebakken lucht.” Volgens een woordvoerder van de premier worden er sinds de laatste verkiezingsoverwinning valse beschuldigingen geuit met het doel hem ten val te brengen.
Wat de verdenkingen precies zijn, blijft echter vaag. Er lijken in ieder geval twee kwesties te spelen. De eerste heeft betrekking op giften die premier Netanyahu heeft aangenomen van nationale en internationale zakenlieden. De zakenlieden zouden in ruil voor de donaties gunsten hebben ontvangen. Het onderzoek heeft naar verluidt ook betrekking op mogelijke giften aan de gezinsleden van Netanyahu. Volgens de Israëlische krant Haaretz zou het gaan om schenkingen ter waarde van honderdduizenden Israëlische sjekels, omgerekend tienduizenden euro’s. Een van de betrokken zakenlieden, een Joods-Amerikaanse miljardair, zou toegegeven hebben dat hij diverse zaken heeft geschonken, waaronder een pak en een buitenlandse reis voor de zoon van Netanyahu. Vermoedelijk gaat het om meer geschenken in de hoop daar iets voor terug te krijgen.
Tweede onderzoek naar Netanyahu en familie
Volgens Israëlische media loopt er ook nog een tweede, groter onderzoek naar de premier en zijn familie. Daarover zijn tot op heden geen details bekend. De procureur-generaal zou enkele maanden geleden zijn ingelicht over de details van deze zaak, maar stelde ook dat er bij vier andere kwesties waarin Netanyahu werd verdacht, gebrek aan bewijs is. Die zaken betreffen aantijgingen over het illegaal financieren van de verkiezingen in 2009, het knoeien met de voorverkiezingen van Likud, de nationaal-liberale partij van Netanyahu, het ontvangen van dubbele vergoedingen voor vliegreizen en het ontvangen van giften toen Netanyahu in het buitenland was. De ondervraging werd gedaan door de speciale recherchedienst Lahav 433, die ook wel de Israëlische FBI wordt genoemd.
De Israëlische premier zei daarop dat de jarenlange vervolging van hem en zijn familie zonder grond is gebleken. Deze week op een bijeenkomst van de Likudfractie zei hij: “Ik zie de feeststemming in de televisiestudio’s. Wacht met feestvieren, doe rustig aan.”
Reputatieschade ligt op de loer
Het is mogelijk dat Netanyahu de aantijgingen zal weten te weerleggen en dat de zaak tegen hem wordt gesloten, maar het kan ook dat hij af moet treden en vervangen zal worden. Die vraag rijst in de Israëlische media nadat de premier afgelopen maandag werd verhoord door een anti-fraudeteam van de politie. Politieke tegenstanders stellen zich formeel op en stellen dat Netanyahu onschuldig is totdat het tegendeel blijkt. Tegelijkertijd wijzen ze op de reputatieschade die een langdurig strafrechtelijk onderzoek met zich meebrengt. Netanyahu’s voorganger en Likud-partijgenoot Ehud Olmert trad in februari 2015 af terwijl een corruptie-onderzoek naar hem gaande was. De oud-premier werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 27 maanden wegens het aannemen van steekpenningen.
Als twee premiers ten ondergaan door corruptie zal het moeilijk zijn om het vertrouwen van de bevolking in de politiek te herstellen, zei Yair Lapid, leider van de centrumlinkse oppositiepartij Yesh Atid.