Amsterdam, 19 mei 2017 – Volgens de Braziliaanse krant O Globo heeft de Braziliaanse president Michel Temer het betalen van zwijggeld aan de oud-voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Eduardo Cunha, goedgekeurd. Cunha zit ondertussen een celstraf van 15 jaar uit vanwege omkoping. Een bekende zakenman, de eigenaar van vleeshandel JBS, zou op verzoek van de federale politie geheime geluidsopnames gemaakt hebben tijdens een ontmoeting met Temer waarin de president akkoord ging met het omkopen van een belangrijke getuige in een corruptiezaak.
De twee spraken naar verluidt onder anderen over de oud-voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Eduardo Cunha, een spin in het web van corrupte Braziliaanse politici. De vleeshandelaar zou tijdens dit gesprek hebben opgebiecht dat hij Cunha al geruime tijd betaalt om te zwijgen en dat hij daarvoor zo’n anderhalf miljoen euro aan zwijggeld heeft betaald. Temer zou hem hebben gevraagd hier vooral mee door te gaan.
Temer ontkent goedkeuring
Na de onthulling kwam het kabinet van president Temer in een spoedberaad bijeen. De president gaf toe dat hij een ontmoeting had met de vleeshandelaar, maar ontkende dat hij het betalen van zwijggeld aan Cunha zou hebben goedgekeurd. De oppositie diende hierop meteen een verzoek in om de president af te zetten maar zolang Temer een meerderheid heeft in het Congres lijkt dit onmogelijk.
Politiek commentator Danilo Genari schetste de mogelijke impact van de onthullingen, als die waar blijken te zijn. “De beschuldigingen maken de positie van Temer onhoudbaar. Zelfs als hij de macht weet te behouden, wat op dit moment onwaarschijnlijk lijkt, zal zijn vermogen om te regeren ernstig zijn beschadigd”, aldus Genari.
Deze nieuwste onthulling is het voorlopige dieptepunt in de corruptie-affaire die de Braziliaanse politiek nu al drie jaar domineert. De justitie in Brazilië pakt de corruptie aan met de ‘Operatie Wasstraat’ (Lava Jato). Dit begon met een onderzoek naar grootschalige politieke corruptie rond aanbestedingen bij het Braziliaanse staatsoliebedrijf Petrobras, maar groeide uit tot een alomvattend offensief tegen corruptie. Het schandaal beheerst al jaren de Braziliaanse politiek. Tot nu toe zijn meer dan negentig prominente zakenmensen en politici veroordeeld wegens betrokkenheid bij het Petrobras-schandaal. Tientallen congresleden zijn nog onderwerp van het onderzoek, waaronder een derde van de leden van het kabinet van president Temer. Dat het onderzoek na drie jaar nog steeds niet in een eindfase is beland, blijkt uit het feit dat een derde van het zittende kabinet onder de loep wordt genomen. Met de continue stroom van veroordelingen en onthullingen wordt duidelijk dat deze corruptiezaak diep verankerd zit in de Braziliaanse samenleving.
Boekje open in ruil voor strafvermindering
In ruil voor strafvermindering hebben talloze hoofdrolspelers een akkoord gesloten met justitie. Bijna tachtig hooggeplaatste medewerkers van het grootste bouwbedrijf van Latijns-Amerika, Odebrecht, deden zo een boekje open over jaren van corruptiepraktijken. En nu lijkt het de beurt te zijn aan de vleeshandelaar, zijn broer en vijf andere topmensen van JBS. Ze zijn volgens O Globo niet alleen gaan praten, maar zouden actief hebben samengewerkt met de federale politie om corrupte politici op heterdaad te kunnen betrappen.
Hoewel de informatie niet officieel is bevestigd en de geluidsopnamen niet zijn vrijgegeven, is dit een zware slag voor president Temer die probeert de vastgelopen economie weer aan de gang te krijgen met een pakket hervormingen. Door deze nieuwste affaire zal het een stuk moeilijker worden om die hervormingen door het Congres te krijgen. Het Braziliaanse hooggerechtshof heeft inmiddels toestemming gegeven voor een onderzoek naar de president, die met zijn besluiten mogelijk corruptie in de hand gewerkt heeft. De beschuldiging dat hij akkoord ging met omkopen van een belangrijke getuige in een corruptiezaak, blijft Temer ontkennen en in een verklaring gaf hij aan dat hij niet af zal treden. De president zegt dat zijn onschuld bewezen zal worden in het onderzoek van het hooggerechtshof. Het is nu afwachten of het hooggerechtshof de geluidsopname toelaat als bewijs.