Amsterdam, 13 juni 2017 – Naar aanleiding van de onthullingen rondom vermeende belastingfraude van Cristiano Ronaldo uit de Football Leaks heeft de officier van justitie in Madrid vandaag een aanklacht ingediend waaruit blijkt dat de voetbalster de Spaanse fiscus tussen 2011 en 2014 voor €14,7 miljoen zou hebben opgelicht. Ronaldo zou in 2010 een zakelijke structuur hebben ontwikkeld waarin hij zijn Spaanse inkomsten uit portretrechten verborgen zou hebben gehouden. 

In december 2015 onthulde het klokkenluidersplatform Football Leaks dat Ronaldo voor tientallen miljoenen euro’s aan belastingen ontweken of zelfs ontdoken zou hebben. Uit onderzoek van het European Investigative Collaborations (EIC) op basis van de zogenaamde Football Leaks blijkt dat Ronaldo in ieder geval 63,5 miljoen euro aan belasting zou hebben ontweken. Hij zou daarbij gebruik gemaakt hebben van een schijnonderneming op de Britse Maagdeneilanden. De advocaten van Ronaldo bevestigden toen dat er een onderzoek van de Spaanse fiscus aan de gang was. Dat onderzoek heeft er nu toe geleid dat het Spaanse Openbaar Ministerie een officiele aanklacht heeft ingediend tegen de voetballer en er een rechtszaak tegen hem opgestart wordt. Ronaldo zou tussen 2011 en 2014 zo’n 43 miljoen euro hebben verdiend aan portretrechten maar slechts 11 miljoen euro hebben opgegeven aan de Spaanse fiscus. Hij wordt nu verdacht van het ontduiken van 14,7 miljoen euro.

Het klokkenluidersplatform Football Leaks heeft de afgelopen maanden 1,9 terabyte digitale data aan het Duitse weekblad Der Spiegel ter beschikking gesteld. Deze onvoorstelbare hoeveelheid aan digitale data (18,6 miljoenen documenten) is qua omvang ongeveer gelijk aan 500.000 bijbels en daarmee de grootste verzameling gelekte data in de geschiedenis van het voetbal, teveel voor Der Spiegel om allemaal zelf te analyseren. Daarom hebben de Duitse journalisten besloten om het EIC in te schakelen. In december 2016 hebben zestig journalisten van twaalf Europese media-organisaties vervolgens de eerste bevindingen gepubliceerd.

De gelekte data bevatten onder andere digitale kopieën van de contracten van tientallen Nederlandse topvoetballers. De meest spraakmakende analyse is echter gebaseerd op documenten die de details achter het verdienmodel van de Portugese superster Cristiano Ronaldo laten zien. Hierbij hoort met name een structuur van financiële trucs en constructies die ervoor zorgt dat de Portugese stervoetballer zo min mogelijk belasting hoeft af te dragen over zijn inkomsten.

De constructies zijn niet opgezet voor het salaris dat de best betaalde voetballer ter wereld bij zijn club Real Madrid verdient (circa 38 miljoen euro), maar voor de beeldrechten waarmee hij elk jaar ook tientallen miljoenen opstrijkt. Dit bijvoorbeeld door op te treden voor campagnes van multinationals als Toyota, Emirates, Nike en Unilever. Geld verdiend met de marketing van beeldrechten is in principe natuurlijk ook ‘gewoon’ belastbaar inkomen.Maar hier beginnen de trucjes, want Ronaldo heeft zijn beeldrechten verkocht aan een bedrijf dat gevestigd is op de Maagdeneilanden (Tollin Associates), voor velen bekend als offshore belastingparadijs. Tollin betaalt vervolgens op basis van plaatselijke regelgeving geen vennootschapsbelasting.

Het bedrijf zorgt via tussenkomst van het Ierse marketingbedrijf Multisports and Image Management (MIM) voor de exploitatie van de portretrechten. Zo zouden onder meer deals met Nike, Unilever, Kentucky Fried Chicken en Toyota Thailand via Ierland zijn gelopen, waar de belasting met 12,5 procent beduidend lager is dan in Spanje. Die opbrengsten gingen rechtstreeks naar een Zwitserse bankrekening van Ronaldo. Voor de jaren 2009 tot en met 2014 zou dit volgens de Football Leaks een totaalbedrag van 75 miljoen euro betreffen.Het bedrijf van Ronaldo op de Maagdeneilanden is overigens in hetzelfde kantoorpand gevestigd als een bedrijf dat in handen is van een Nieuw-Zeelandse trust waarvan wederom het gezin van voormalig Real Madrid coach José Mourinho de begunstigde is. Dezelfde Mourinho, inmiddels actief bij Manchester United, heeft onlangs een belasting-naheffing en boetes ter hoogte van 5,8 miljoen euro gekregen van de Spaanse autoriteiten.

Ronaldo en de UBO-problematiek

Uit de Football Leaks blijkt dat Ronaldo deze bij Tollin gestalde opbrengsten voor de Spaanse fiscus verborgen houdt door er geen melding van te maken op zijn belastingaangifte. Het geld is immers van Tollin, zo luidt de redenering. In 2014 maakt Ronaldo opeens wel gedeeltelijk melding van de marketinginkomsten die via de Maagdeneilanden op zijn rekening in Zwitserland terecht komen. Hij geeft echter maar een fractie van het totaalbedrag aan.De Spaanse autoriteiten doen hier onderzoek naar en komen uiteindelijk tot de conclusie dat ze Ronaldo niet als eigenaar van Tollin beschouwen, ondanks dat alles erop wijst dat geen ander dan Ronaldo de uiteindelijke belanghebbende (‘ultimate beneficial owner’, oftewel ‘UBO’) achter deze constructie is. Football Leaks laat zien dat de adviserende advocaten die achter de constructie zitten opgelucht zijn: “We hebben het gered […] Goddank.” Ronaldo en zijn adviseurs hadden vooralsnog geluk.

Nieuwe truc voor belastingontduiking

Met ingang van 2015 eindigt vervolgens de overgangsperiode van de inmiddels ingetrokken Lex Beckham. Deze wet was ooit bedoeld om top-wetenschappers en belangrijke zakenmensen, zoals de Engelse stervoetballer en model David Beckham, naar Spanje te lokken met een laag belastingtarief. In 2010 draaide de nieuwe socialistische regering de wet terug, met een overgangsperiode tot 2015. Op basis van deze wet hoefde Ronaldo in Spanje maar 25% belasting te betalen, en ook nog alleen over de marketinginkomsten van zijn beeldrechten op de Spaanse markt. Dat betekent dat Ronaldo vanaf 2015 over de inkomsten van al zijn beeldrechten belasting zal moeten afdragen, waar dan ook in de wereld.

Om dit te voorkomen wordt er een nieuwe truc bedacht. In december 2014 verkoopt de stervoetballer zijn beeldrechten voor de komende zes jaar tot 2020 alvast aan twee brievenbusbedrijven op de Maagdeneilanden voor een totaalbedrag van 75 miljoen euro. Het idee is dat op deze manier de inkomsten nog in het jaar 2014, dus voor afloop van de overgangsperiode, kunnen worden geadministreerd en als zodanig worden aangegeven. Van dit totaalbedrag vermeldt hij echter maar een klein deel in zijn belastingaangifte, namelijk de marketinginkomsten op de Spaanse markt, in totaal 11,5 miljoen euro. Het grootste gedeelte van 75 miljoen euro (63,5 miljoen) gaf hij dus niet op aan de Spaanse fiscus, blijkt uit de Football Leaks.

Het bedrag gemoeid met de belastingfraude gepleegd door Ronaldo is aanzienlijk hoger dan bij Messi en Neymar. Het is de vraag of de strafmaat hoger wordt naarmate de financiële schade door de belastingfraude hoger is. Is dit niet het geval, dan zal het naar alle waarschijnlijkheid met Ronaldo net zo aflopen als dat het met Messi en Neymar heeft gedaan: een geldboete (die niets voorstelt in verhouding tot de inkomsten) en een veroordeling tot celstraf op papier maar in de praktijk gewoon op vrije voet.