Amsterdam, 8 september 2017 – Als je toegang hebt tot de staatskas en jouw land zit op een van de grootste olie- en gasreserves ter wereld, is het niet verrassend dat de regerende elite vrij spel heeft, ongeacht wat goed is voor zijn burgers. Dit is het geval in Azerbeidzjan. Mensenrechten worden stelselmatig geschonden, het land wordt met ijzeren vuist geregeerd, maar de elite wordt rijker en rijker. Azerbeidzjan is een van de hekkensluiters van de TI’s Corruption Perceptions Index (#123 van 176 landen) met systematische, grootschalige corruptie en op de Press Freedom Index (#160 van 180 landen). Desondanks is Azerbeidzjan nog nooit op de vingers getikt door de Raad van Europa, die als waakhond van de mensenrechten hoort te gelden. 

Onderzoeksjournalisten van het Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) en Transparency International (TI) werken samen om ervoor te zorgen dat corruptie onthuld in de onderzoeken, opgevolgd wordt, dat de personen die betrokken zijn ter verantwoording worden geroepen en mazen in wetgeving die corruptie mogelijk maken, worden gedicht.

Wasserette en kaviaardiplomatie blootgelegd

Een serie aan onderzoeken in Europa, onder leiding van het Organized Crime & Corruption Reporting Project (OCCRP), heeft een netwerk van illegale geldstromen blootgelegd, waarbij politieke invloed is afgekocht om de internationale reputatie van Azerbeidzjan op te vijzelen. Het netwerk van hooggeplaatste figuren in Azerbeidzjan heeft voor het verhullen en witwassen van de illegale geldstromen, twee jaar lang gebruik gemaakt van gerenommeerde banken, waaronder Danske Bank, en vier anonieme vennootschappen geregistreerd in het Verenigd Koninkrijk. Het geld belandde uiteindelijk bij Europese politici en journalisten die in ruil hiervoor poogde de kritiek op de Azerbeidzjaanse president Ilham Aliyev te doen verstommen en een positief imago te creëren van het olierijke land.

Wij willen dit beëindigen. Om dit te doen richten we ons op de mensen, organisaties en financiële systemen die dit mogelijk maken. Politici, bedrijven en de Raad van Europa, met de mandaat om mensenrechten, de democratie en rechtsstaat te monitoren in de 47 lidstaten, zijn zelf betrokken in dit grootschalige schandaal.

Het is duidelijk geworden dat sommige leden van de Raad van Europa werden betaald om een zeer kritisch verslag over Azerbeidzjan’s mensenrechten- en verkiezingsproces weg te wuiven. Daarnaast laten de onderzoeken zien hoe geld door anonieme vennootschappen in het Verenigd Koninkrijk en de Estse tak de Danske Bank vanuit een Azeri-slush fonds is getrokken. Dit is niet verwonderlijk. De Danske Bank (Bank van Denemarken) was het centrum van een vorige OCCRP-onderzoek: de Russische Laundromat. Ook heeft Denemarken onlangs een zeer slechte rating ontvangen van de Financial Action Task Force voor haar anti-witwasprocedures.

Stop de wasserette van illegale gelden!

Transparency International vraagt mensen om een brief te ondertekenen en te sturen naar politieke vertegenwoordigers van hun landen in de Raad van Europa, waarin wordt gevraagd om een volledig onderzoek naar de beschuldigingen en voor sanctionering van alle soorten misdrijven.

Onderneem nu actie en doe mee aan onze campagne! Schrijf een brief aan de Parlementariërs van Nederland (template is gereed) waarin je hen oproept schoon schip te maken en help onafhankelijke onderzoekers inzicht te geven in de omvang van dit omkoopschandaal.

Transparency International en haar chapters zullen het tot nu toe verzamelde bewijs gebruiken om het volgende te doen:

• Op 7 september 2017 heeft Transparency International bewijzen voorgelegd aan de speciale corruptieonderzoeksgroep bij de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa (PACE) en verzocht een volledig transparantieonderzoek te doen.
• In de VS zal Transparency International een dossier verstrekken over het onderzoek met de Amerikaanse autoriteiten, aangezien de Internationale Bank van Azerbeidzjan in de Verenigde Staten is gevestigd.
• De autoriteiten in Tsjechië, Denemarken en Duitsland oproepen om de rol van anonieme vennootschappen met geheime eigendomsinformatie te onderzoeken.
• Oproepen tot openbare registers met economische eigendomsinformatie over de uiteindelijke belanghebbenden.
• De (Deense) autoriteiten onder druk zetten hun anti-witwasprocedures te versterken en implementeren.
• Oproepen tot volledig onderzoek naar diegenen die illegale gelden ontvangen op internationaal, regionaal en nationaal niveau om te bepalen of er corruptie of belangenconflicten zijn.