Amsterdam, 4 september 2017 – Tegen voormalig staatssecretaris van Sociale Zaken en VVD-politicus Robin Linschoten is tweehonderd uur taakstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf van een half jaar geëist vanwege vermeende belastingfraude. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) heeft Linschoten jarenlang op kosten van de samenleving boven zijn stand geleefd. De aanklager stelde vrijdag voor de rechtbank in Amsterdam bovendien dat aan het voorwaardelijke strafdeel een proeftijd van drie jaar gekoppeld moet worden.
De voormalige politicus van de VVD wordt ervan verdacht dat hij opzettelijk onjuiste of onvolledige aangiften voor de omzetbelasting van zijn twee bedrijven heeft gedaan: Vemako en R.L.O. Linschoten Holding. Linschoten zou de staat tussen 2010 en eind 2012 voor ruim honderdduizend euro hebben benadeeld door te weinig omzetbelasting af te dragen.
Volgens de aanklager heeft Linschoten jarenlang ”op kosten van de samenleving” boven zijn stand geleefd en heeft hij “in plaats van belasting af te dragen, zichzelf en zijn echtgenote met een royaal inkomen bedeeld. Zijn portemonnee was belangrijker dan het meebetalen aan publieke voorzieningen.” Ze vond dat Linschoten ervan bewust had moeten zijn dat hij een voorbeeldfunctie bekleedde: “Waarom zou een ondernemer zich aan allerlei verplichtingen houden als een voormalig staatssecretaris dat niet doet?”
Wie is Robin Linschoten?
Robin Linschoten (60 jaar) was van 1994 tot 1996 staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij trad af omdat de Tweede Kamer niet voldoende vertrouwen had in zijn aanpak bij het College van Toezicht Sociale Verzekeringen. Voor zijn staatssecretariaat was hij twaalf jaar lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Hij was in 1982 met 25 jaar het jongste Kamerlid.
Na zijn politieke loopbaan werkte Linschoten jarenlang bij verzekeraar Interpolis en werd hij later zelfstandig managementconsultant voor zijn bedrijf Vemako consultancy. Bovendien was hij kroonlid van de Sociaal Economische Raad (SER). In 2009 was hij nog enige maanden actief voor de in hetzelfde jaar omgevallen DSB Bank van Dirk Scheringa. In de jaren daarna lobbyde hij als voorzitter namens de Stichting Online Gaming (Stiog) voor gunstige kansspelbelastingtarieven, minder regels voor online gokbedrijven en een snelle invoering van de Wet Kansspelen op Afstand. Naar aanleiding van de vermeende btw-fraude, heeft Linschoten af moeten treden bij Stiog.
De Belastingdienst heeft nu beslag gelegd op het inkomen en de woning van Linschoten. ”Wat ik ze nog het meest verwijt is dat ze me de mogelijkheid hebben ontnomen om inkomen te verdienen om het probleem op te lossen. Ze hebben al mijn liquiditeiten volledig drooggelegd. Ik kan mijn vaste lasten niet betalen en heb zelfs geen ziektekostenverzekering meer”, aldus Linschoten in het FD.
Oud-staatssecretaris ontkent belastingfraude
Linschoten zei vrijdagochtend tijdens de zitting dat hij zich nooit met zijn administratie bezig heeft gehouden. “Ik heb geen verstand van boekhouden”, aldus de oud-DSB-bankier. “Ik was blij dat ik mijn boekhouding aan een professionele club had overgedragen en me met mijn opdrachten kon bezighouden. Ik heb me nooit gerealiseerd hoe onverstandig dat was.”
Volgens Linschoten had hij de zaken overgedragen aan een administratiekantoor in Breda, dat al meer dan tien jaar ”naar volle tevredenheid” zijn boekhouding deed en zijn fiscale zaken behartigde. Linschoten stelde dat hij vertrouwde op zijn boekhouder. “Twee, drie keer per jaar duwde ik een grote doos met bonnetjes naar mijn boekhoudkantoor”, legt Linschoten de rechters uit. “Het is een zeer eenvoudige, simpele boekhouding, dacht ik, en een professioneel boekhoudbureau. Drie, vier facturen per maand voor de verhuur van een product, namelijk ondergetekende. Plus een paar bonnetjes voor de auto en een keer in de vijf jaar de aanschaf van een computer en een printer. Wat kan daar nou in hemelsnaam fout mee gaan?”
De oud-staatssecretaris ontkent dat hij fraude heeft gepleegd. In het FD zegt hij: ”Mijn enige fout is dat ik mijn boekhouder onvoldoende heb gecontroleerd. Alsof ik opzettelijk btw ga achterhouden.”
Boekhoudkantoor heeft ander verhaal
Uit de verklaringen die de rechter vrijdag voorlas, bleek dat de boekhouder de kritiek van de hand wijst. Linschoten zou ondanks talloze verzoeken vanuit het boekhoudkantoor structureel niet met stukken over de brug zijn gekomen.
Volgens de aanklager kreeg de voormalige VVD-politicus over die jaren inderdaad keer op keer signalen van zijn boekhoudkantoor dat hij stukken moest opsturen, maar negeerde hij die volkomen. De rechtbank wijst op de stapels ongeopende brieven van het boekhoudkantoor van Linschoten, die tijdens een huiszoeking bij Linschoten thuis zijn aangetroffen. “Waarom opende u die brieven aan u niet?”, aldus een rechter tijdens de zitting. “Die brieven gingen ongeopend terug op dezelfde stapel die naar de boekhouder ging”, antwoordde Linschoten. Overigens werd tijdens de huiszoeking ook post van de Belastingdienst aangetroffen met aanslagen, naheffingen en aanmaningen, die wel geopend waren.
De struisvogelpolitiek van Linschoten
Het OM besloot de voormalig staatssecretaris uiteindelijk te vervolgen nadat hij een schikkingsvoorstel van de hand wees. De partijen waren toen al geruime tijd met elkaar in gesprek. Volgens de aanklager werd de vervolging daadwerkelijk doorgezet nadat lopende fiscale verplichtingen ook onder de hoede van een nieuw boekhoudkantoor (dat hij in 2014 in de arm nam) niet of moeizaam werden vervuld. ”Toen rees de overtuiging: we hebben te maken met iemand die niet wil. Niet met iemand die niet kan”, aldus de aanklager.
Desondanks is de geëiste taakstraf van 200 uur bijzonder laag voor iemand die een voorbeeldfunctie bekleedde en belastingfraude pleegt ter waarde van ruim €100.000. Het doet denken aan de magere taakstraf van 240 uur die Van Rey vorig jaar kreeg ondanks de stevige delictsomschrijving van corruptie, verkiezingsgeknoei en het schenden van de geheimhoudingsplicht van de vertrouwenscommissie.
Wanneer lokale bestuurders in de Verenigde Staten betrokken zijn bij corruptie en fraude, kunnen zij rekenen op langdurige celstraffen, zonder strafvermindering. Elders in de wereld is men niet alleen bereid een duidelijk signaal af te geven, maar dit bovendien kracht bij te zetten met stevige veroordelingen. De doelen van het bestraffen via het strafrecht zijn vergelding, het voorkomen van herhaling, het afschrikwekkende effect en het beschermen van de samenleving. Aan deze doelen wordt met een dergelijk lichte strafmaat volledig voorbijgegaan en een duidelijk signaal dat corrupt gedrag niet acceptabel is in onze samenleving ontbreekt.