Amsterdam, 13 december 2017 – Vandaag berichtte het Financieel Dagblad (FD) over nieuwe informatie in het kader van het onderzoek naar de val van het bedrijf Imtech in 2015. Uit dit onderzoek blijkt dat de fraude bij de Poolse dochter van Imtech veel verder reikt dan tot nu toe bekend was. Naast de problemen rondom een pretpark in Polen, zijn in 2013 gedane ontdekkingen van dubieuze bedrijven in Cyprus, de Maagdeneilanden en Luxemburg verzwegen door het moederbedrijf Royal Imtech NV. Deze informatie was dus ook niet bekend bij de aandeelhouders van Imtech. Zij legden echter wel 1,1 miljard euro op tafel in een poging om het bedrijf te redden.
Tot 2015 was Imtech een succesvol beursgenoteerd bedrijf waar bijna 30.000 mensen werkten. De ontdekking van de problemen die speelde rondom een Pools pretparkproject leidde uiteindelijk tot de val van het miljardenconcern. In 2015 ging Imtech failliet. “De fraude bij Imtechs Poolse dochter stond aan de basis van het grootste naoorlogse bedrijfsfaillissement in Nederland”, aldus het FD.
Uit nieuw onderzoek van het FD, naar de val van Imtech, blijkt dat de problemen die speelde niet beperkt zijn gebleven tot het beruchte pretpark Adventure World Warsaw (AWW). Wel heeft dit pretpark als een dekmantel gediend om fraude te verhullen. Door een geheime schikking tussen Imtech en AWW bleef fraude rond zogenoemde spookbedrijven in belastingparadijzen voor de buitenwereld verborgen. Als gevolg van een forensisch onderzoek, naar aanleiding van de problemen omtrent het pretpark, kwam Imtech al in 2013 achter het bestaan van deze dubieuze bedrijven. Deze informatie heeft het bedrijf echter verzwegen.
Wat eraan vooraf ging
De Nederlander Peter Jan Mulder had een droom om een pretpark in Polen te bouwen. In de aanloop naar het verwezenlijken van dit plan kwam hij in contact met Imtech Polen. Op basis van contracten die Mulder met Imtech sloot, moest hij een vooruitbetaling doen van circa €58 miljoen. Mulder had echter nog geen investeerders. Uiteindelijk kan hij geld lenen van de Meinl bank op voorwaarde dat er iemand garant staat voor de lening. Deze garantie levert Imtech. Zo staat het bedrijf zelf garant voor het voorschot dat het bedrijf van Mulder krijgt.
Op 4 februari 2013 worden er ‘onregelmatigheden’ ontdekt rondom de samenwerking van Imtech Polen met het Poolse pretpark AWW. Het blijkt dat Imtech de vooruitbetaling van €58 miljoen als omzet in de boeken heeft verwerkt. Op deze manier heeft het bedrijf kunstmatig de omzet verhoogt. Nadat deze ‘onregelmatigheden’ aan het licht komen klapt de beurskoers in elkaar. Directeuren Klaus Betz en Thorsten Klee van Imtech Polen worden op staande voet ontslagen. Om het bedrijf overeind te houden worden er noodkredieten van €500 miljoen verstrekt door ING en Rabobank. Daarnaast leggen aandeelhouders nog eens €1,1 miljard op tafel om Imtech te helpen. Deze inleg komt echter te laat als Imtech op 12 maart 2013 de bankgaranties niet terug krijgt. Deze garanties zijn in bezit van Mulder van het Poolse pretpark AWW die daarmee geld kan lenen bij andere banken. Als AWW deze garanties, ter waarde van €147,6 miljoen, besluit te gebruiken dan is het gedaan met Imtech. De mogelijkheid bestaat ook nog dat AWW de garanties doorverkoopt. Daarom wil Imtech de garanties terug. In het kader van deze garanties treft Mulder in het voorjaar van 2013 een schikking met Imtech.
De spookbedrijven van Imtech
In aanloop naar deze schikking met Mulder doet Imtech echter een ontdekking. Het bedrijf treft drie vreemde bedrijven aan in de boeken. De opgedoken bedrijven zijn Shevrin Enterprises op Cyprus, Red Viper op de Britse Maagdeneilanden en Obelisque in Luxemburg. Trustkantoor Orangefield blijkt de bestuurder te zijn van deze bedrijven. Imtech wil dat deze bedrijven ook worden opgenomen in het schikkingsvoorstel. Alle bedrijven die ooit geld van Imtech hebben ontvangen moeten dit geld terugbetalen vindt Imtech. De drie dubieuze bedrijven onder beheer van Orangefield zijn op dat moment leeg. Daarom kan Orangefield niet beloven het geld terug te betalen. Uiteindelijk zet AWW-eigenaar Mulder de aandelen van de spookbedrijven op zijn naam. Van wie ze daadwerkelijk waren was toen niet bekend en is ook nu nog onduidelijk.
Onderzoek van het FD
Volgens nieuw onderzoek van het FD sloten Shevrin en Obelisque in 2012 met Imtech Polen een contract voor ‘aanvullende werkzaamheden’ voor het pretpark. Uit het contract blijkt dat beide firma’s ieder voor ruim €28 miljoen aan diensten zouden leveren aan Imtech Polen. Onder het contract met Obelisque staat de handtekening van Mulder. Bij navraag door het FD geeft Mulder echter aan de bedrijven en het contract niet te kennen en stelt hij dat zijn handtekening is vervalst.
Na verder onderzoek van het FD blijkt dat de contracten tussen Imtech Polen en Shevrin en Obelisque vals zijn. Deze zogenoemde spookbedrijven hebben nooit adviesdiensten geleverd aan Imtech Polen. Red Viper, het derde spookbedrijf, was alleen bedoeld om geld tussen Shevrin en Obelisque te laten stromen. Diverse bronnen van het FD stellen dat deze drie spookbedrijven samen een structuur vormden die was opgezet door Thorsten Klee, de baas van Imtech Polen. Klee had hiermee de intentie om €20 miljoen weg te sluizen. Zover is het uiteindelijk nooit gekomen. Het snelle ontslag van de Poolse top in februari 2013 stak daar een stokje voor, stelt het FD.
Hoeveel Imtech Polen naar die spookbedrijven heeft overgemaakt is tot op heden nog steeds een raadsel. De schattingen variëren van 335.000 tot ruim 9 miljoen. Waar dit geld is gebleven is eveneens een raadsel. De directeur van Imtech Polen, Klee, is ondanks een aangifte door moederbedrijf Imtech bij justitie in Polen, nooit vervolgd.
Het is niet voor het eerst dat Imtech Polen in het nieuws is. In 2015 werd door de Poolse dochter fraude in Duitsland aan het licht gebracht. Transparency International Nederland schreef hier eerder al een artikel over.