Amsterdam 27 december, 2017 – De Europese Commissie start een onderzoek naar de belastingafspraken die Nederland heeft gemaakt met Ikea. De Zweedse meubelgigant zou van 2006 tot 2014 via ons land voor bijna één miljard euro aan belasting hebben ontweken. Een verklaring leest dat de Europese Commissie “zich zorgen maakt” dat de Zweedse meubelgigant te weinig belasting heeft betaald waardoor het bedrijf een oneerlijk concurrentievoordeel heeft genoten. Of dit werkelijk zo is, zal moeten blijken uit het onderzoek.
Al eerder schreef Transparency International Nederland (TI-NL) over hoe Nederland dient als belastingparadijs voor multinationals. Nu blijkt ook Ikea van de Nederlandse belastingconstructies te genieten. Ikea regelde de vermoede belastingontwijking via de in Nederland gevestigde holding Inter IKEA Systems. Deze holding ontving van alle IKEA-winkels wereldwijd 3 procent van de omzet voor het gebruik van de IKEA logo’s. Daar deze constructies niet geheel onbekend zijn bij de Europese Commissie, wil Brussel weten of deze constructie vooral diende om winst weg te sluizen, zodat er geen belasting over betaald hoeft te worden.
Twee voor de prijs van één
De Europese Commissie is voornamelijk geïnteresseerd in twee afspraken die de Belastingdienst heeft gemaakt met Ikea, in 2006 en 2011. Deze afspraken zouden fundamenteel zijn geweest voor het bedrijf om significant minder belasting over zijn omzet te betalen, zo schrijft de Commissie in een verklaring. Dit belastingvoordeel zou andere bedrijven in Nederland hebben benadeeld en zorgt voor een oneerlijk concurrientievoordeel, iets wat in strijd is met Europese wetgeving.
Het is niet alleen het Nederlandse belastingstelsel waar Ikea van geprofiteerd zou hebben. Zo zou via Nederland een groot deel van de winst zijn overgeheveld naar Luxemburg, waar er geen belasting over de winst betaald hoefde te worden. 2011 is een belangrijk jaar voor het onderzoek van de Europese Commissie, daar het deze constructie destijds als illegaal bestempelde. Het concern maakte echter vervolgens een nieuwe afspraak met de Belastingdienst waardoor de winst wél naar Liechtenstein verschoven kon worden.
Ikea is geen uitzondering op de regel
Verantwoordelijk Eurocommissaris Vestager meldde aan NOS dat alle bedrijven hun deel van de belastingen moeten betalen. “Landen mogen ook niet zomaar bedrijven selecteren die minder belasting hoeven te betalen. We zullen deze zaak in Nederland zorgvuldig onderzoeken.”
De bijzonder belastingafspraken die Nederland maakt met grote multinationals zijn ook bij de Europese Commissie niet onbekend. Twee jaar geleden oordeelde de Commissie over Starbucks, die ruim 20 miljoen euro aan belasting terug diende te betalen.
Ikea meldt in een reactie aan NOS dat het de afspraken met de Belastingdienst als legaal beschouwt. “Het is goed als het onderzoek helderheid brengt en dat bevestigt.” Verder benadrukt de multinational dat het onderzoek een zaak is tussen de Europese Commissie en Nederland. Uit de informatie reeds gepubliceerd in de Paradise Papers blijkt dat het bedrijf hier wel eens een punt zou kunnen hebben.
‘Staatssteun staat nog niet vast’
Staatssecretaris Snel van Financiën benadrukt in een brief aan de Tweede Kamer dat er alleen maar besloten is tot een onderzoek. “Opening van een formele onderzoeksprocedure betekent niet dat vaststaat dat er sprake is van staatssteun”, schrijft hij. Wel wijst hij er op dat hij zelf ook onderzoek laat doen naar de zogeheten belastingdeals met IKEA en benadrukt het belang hiervan.