Amsterdam, 10 september 2018 – De Portugese voetbalclub Benfica, vernoemd naar een wijk in Lissabon, is door de Portugese autoriteiten aangeklaagd voor in totaal dertig misdrijven en wordt onder meer beschuldigd van corruptie en het verstrekken van valse informatie. 

Eind vorige maand was de groepsloting van de Champions League. Na vier jaar mocht Ajax weer in de hoge hoed en zal in de aankomende competitie naast Bayern München en AEK Athena ook de Portugse voetbalclub Benfica treffen. Diezelfde club is ook hoofdrolspeler in een onderzoek naar onder meer belangenverstrengeling en meerdere vormen van omkoping. De club ontkent alle aantijgingen.

Eerdere beschuldigingen

Vorig jaar zomer kwam de voetbalclub al in opspraak wegens belangenvermenging van onder meer Luís Filipe Vieira, president van Benfica, die e-mails zou hebben gestuurd met verzoeken om bepaalde scheidsrechters in te zetten. De beschuldigingen kwamen van de kant van FC Porto, concurrent van Benfica, die tientallen e-mails in de openbaarheid bracht tussen de voetbalclub en de Portugese scheidsrechtersbond. In die mailwisseling zou Benfica hebben gevraagd om bepaalde scheidsrechters op hun wedstrijden te zetten en zo complotjes te smeden met de bond. Benfica zelf ontkent alles. ‘De eerlijkheid en reputatie van onze president mag nooit in twijfel getrokken worden. Zijn werk en staat van dienst spreken voor zich. De criminelen die deze leugens verspreid hebben, zullen worden onderzocht en krijgen van de rechtbank ongetwijfeld een gepaste straf’, aldus clubofficial Pedro Guerra.

Meer euro’s, meer goals

Eind juni van dit jaar schreef het Vlaamse ‘de Standaard’ over huiszoekingen die plaatsvonden in het stadion van de Portugese club. Na het onderzoek van vorig jaar, werd er opnieuw onderzoek geopend naar vermeende omkoping van spelers van andere clubs. Benfica wordt ervan verdacht steekpenningen te hebben betaald aan enkele spelers om harder hun best te doen in de wedstrijd tegen kampioen FC Porto. De spelers die zouden zijn benaderd, voetballen bij clubs die zich onderaan het klassement bevinden. De “anonieme tip uit Porto” die deze beschuldigingen openbaarde, is volgens Benfica kant en klare onzin.

Vervolging Benfica

De in totaal dertig misdrijven waarvan Benfica momenteel wordt beschuldigd, kunnen tot gevolg hebben dat de club op laste van de Portugese autoriteiten wordt geschorst. Die schorsing kan drie jaar duren. De rechter zal moeten beslissen of er genoeg bewijslast is om de club voor een aantal jaar uit de competitie te halen. Invloed op de deelname in de aankomende Champions League zal het waarschijnlijk niet hebben, daar het vonnis mogelijk nog enkele jaren op zich laat wachten.

De laatste jaren is matchfixing een steeds vaker besproken onderwerp binnen het voetbal. Uit het Nationaal Dreigingsbeeld 2017, een politierapport over georganiseerde misdaad, blijkt dat matchfixing de afgelopen vier jaar ook daadwerkelijk is toegenomen. Een voorbeeld is de WK scheidsrechter uit Saoedi-Arabië die werd verdacht van een poging tot matchfixing, waar Transparency International Nederland (TI-NL) eerder over schreef.

Matchfixers harder terugfluiten

Het is dan ook niet voor niets dat de KNVB vorig jaar eiste om extra maatregelen te treffen. Tot die extra maatregelen hoort onder meer specifieke wetgeving gericht op matchfixing. Die wet moet leiden tot hogere straffen. Naast nieuwe wetgeving, pleit Gijs de Jong, operationeel directeur van de voetbalbond, voor betere informatie-uitwisseling tussen internationale autoriteiten en een gespecialiseerd rechercheteam dat zaken kan onderzoeken.

Afgelopen november maakte het Openbaar Ministerie (OM) bekend dat ze een meldplicht wil instellen voor sportclubs, wanneer ze benaderd worden door matchfixers. Tot nu toe is het alleen nog verplicht om matchfixing bij de sportbonden te melden. Met de wettelijke verplichting om te melden, wil het OM realiseren dat er meer bewijs is om ook daadwerkelijk tot strafrechtelijke vervolging over te gaan. Hoogleraar sport en recht van de VU Marjan Olfers plaatste daar een kritieke kanttekening bij: ‘Als er signalen zijn dat er iets misgaat, worden die nu al door de sport doorgegeven. Het probleem is dat het OM er niets mee doet, of te traag reageert. Misdrijven oplossen is geen kerntaak van de sport.’

Dat wereldvoetbalbond FIFA andere prioriteiten boven aan het lijstje heeft staan, werd wel duidelijk toen de bond begin augustus van dit jaar stilletjes haar ethische code wijzigde. De term corruptie werd eruit gehaald, kritiek op de FIFA vanuit medewerkers is nu strafbaar en na 10 jaar verjaart de vervolging voor onder meer omkoping, verduistering van FIFA gelden en matchfixing. Nieuwe FIFA-baas Gianni Infantino wordt bovendien zelf beschuldigd van corruptie. Laten we hopen dat de KNVB geen voorbeeld neemt aan de FIFA.