Amsterdam, 26 oktober 2018 – Vorige week schreven wij al over de CumEx Files, een gezamenlijk onderzoek van een groep onderzoeksjournalisten uit 12 landen naar fraude met dividendbelasting. Het bestaan van deze fraude was weliswaar tot op zekere hoogte bekend, de enorme omvang daarvan in Europa was dat nog niet. Na analyse van 180.000 documenten bleek dat tot op heden voor minstens 55,2 miljard euro onterecht aan dividendbelasting is teruggevraagd en gekregen. Uit de CumEx Files bleek dat dit de Nederlandse Belastingdienst naar schatting 152 miljoen euro gekost zou hebben.
Inmiddels wordt steeds meer bekend over de fraude en diens omvang, en wordt tevens nader ingezoomd op mogelijke betrokkenen. Onder meer de voormalige dochter van de Rabobank, de private Zwitserse bank Sarasin, zou een rol hebben gespeeld bij deze grootschalige fraude.
Het Zwitserse Sarasin
De CumEx Files wijzen de periode tussen 2001 en 2016 aan als de periode waarin gefraudeerd is met de dividendbelasting. De betrokkenheid van Sarasin zou zien op de periode van 2010 – 2011. Destijds was de Zwitserse bank een dochteronderneming van de Rabobank; laatstgenoemde hield 49,1% van de aandelen en 69% van het stemrecht in de bank. Ook was toentertijd de Rabobank vertegenwoordigd in de Raad van Commissarissen van Sarasin, onder meer door Bert Heemskerk en Sipko Schat. Ondanks diverse waarschuwingen aan het adres van de Raad zou de bank actief zogenoemde CumEx-transacties hebben opgezet. Dergelijke constructies zijn gericht op het misbruiken van de dividendbelasting, bijvoorbeeld door het tweemaal terugvragen van éénmaal betaalde belasting of het (éénmaal) terugvragen zonder überhaupt te hebben betaald.
De betrokkenheid van Sarasin werd relatief vroeg bekend toen eind 2014, onder leiding van een Duitse officier van justitie, de bank werd doorzocht en ook huiszoekingen werden gedaan bij kantoren en woningen van verdachte personen. Onderzoeksplatform Follow the Money (FTM) – onderdeel van de samenwerking rondom de CumEx Files – beschrijft in dit kader dat via Sarasin de grote CumEx-transacties werden opgezet. Andere daarbij betrokken banken zouden onder meer ABN Amro Clearing en Morgan Stanley zijn. Het ‘idee’ was om via het Zwitserse Sarasin kapitaal van particuliere beleggers aan te trekken. “Het oogmerk van het via de Zwitserse Sarasin-bank verkochte beleggingsmodel was van meet af aan winsten te maken door het onrechtmatig indienen van verzoeken bij de Duitse fiscus om teruggaaf van belasting, zonder dit aan de beleggers kenbaar te maken.”, zo schrijft FTM.
In Duitsland wordt bovengenoemd concept en de samenwerking van natuurlijke personen (zoals bankiers en investeerders) door het Openbaar Ministerie (OM) gezien als een criminele organisatie die samenspant tegen de Duitse Belastingdienst. Deze groep wordt verdacht van belastingontduiking, fraude en afpersing. Hoe het Nederlandse OM over de constructies inzake belastingontwijking en belastingontduiking, en de rol van de voormalige Rabobank-dochter denkt, is (nog) niet publiekelijk bekend.
Een ‘gepeperd gesprek’
Op donderdag 8 november a.s. host Pakhuis de Zwijger een ‘gepeperd gesprek’ waarin journalisten van FTM uitgebreid in zullen gaan op de CumEx Files. Aan bod komen vragen als: ‘hoe is het mogelijk dat bankiers, investeerders, fiscalisten en fondsbeheerders decennialang onbezorgd belastingdiensten voor tientallen miljarden konden benadelen?’ En ‘hoe moeten overheden zich tegen deze vormen van fraude weren en welke rol kan de journalistiek spelen?’ Sprekers zijn onder andere Siem Eikelenboom, Eric Smit en Arno Wellens.
Het evenement zal plaatsvinden om 20:00 en toegang wordt verstrekt op basis van het ‘Pay as you Like’ principe. Kaarten reserveren kan via deze link. Het programma is tevens toegankelijk via een livestream.