Immuniteit is een veelvoorkomend (rechts)middel om hoge ambtenaren te beschermen tegen vervolging en bestraffing. Hierdoor kunnen zij makkelijker weerstand bieden tegen buitensporige druk, die zij juist vanwege hun positie kunnen ervaren. Meer in het algemeen biedt immuniteit bescherming aan internationale relaties, internationale samenwerking en de veilige uitoefening van publieke functies in het buitenland.

Tegelijkertijd kan immuniteit soms leiden tot straffeloosheid. Juist hoge ambtenaren vervullen immers vaak een machtspositie, en kunnen in die positie misbruik van hen toevertrouwde macht maken. Zo lang zij immuniteit genieten, kunnen zij ongestraft hun gang gaan.

Immuniteit

Van oorsprong is immuniteit een figuur uit de diplomatieke, internationale betrekkingen (internationaal recht). Immuniteit zorgt ervoor dat diplomaten hun taken in het buitenland zonder belemmeringen kunnen uitvoeren. Zij zijn dan, als vertegenwoordiger van een land of regering, niet afhankelijk van de politieke ontwikkelingen, druk of grillen van de (gast)staat.

De immuniteit van overheidsfunctionarissen kan worden opgedeeld in persoonlijke immuniteit en functionele immuniteit. Persoonlijke immuniteit, ook wel ratione personae, is volledige immuniteit en strekt zich tot alle handelingen, inclusief privé handelingen. Deze vorm van onschendbaarheid geldt over het algemeen voor staatshoofden, regeringsleiders en ministers van buitenlandse zaken. Functionele immuniteit, ofwel ratione materiae, is verbonden aan officiële handelingen die worden uitgevoerd uit naam van de staat. Deze vorm van onschendbaarheid is daarom minder breed dan de persoonlijke variant.

Ook in het nationale recht zijn er vormen van immuniteit die vervolging of bestraffing (voorlopig) tegenhouden. Zo wordt Kirchner wel officieel vervolgd wegens corruptie in Argentinië. Zowel de rechtbank in eerste aanleg, als het gerechtshof  in Argentinië hebben de strafrechtelijke vervolging gesanctioneerd. Bestraffing wordt echter tegengehouden omdat Kirchner parlementaire immuniteit heeft vanwege haar zetel in de Senaat. Pas wanneer twee derde van de senaat instemt, kan zij ook bestraft worden.

Een vergelijkbare situatie bestaat in Brazilië, waar twee derde van het congres tot schorsing van de president kan besluiten. Tot nu toe heeft het congres Temer tegen vervolging beschermd. Eerder werd hij namelijk ook al beschuldigd van diverse strafbare feiten. Temer kan echter niet lang meer rekenen op deze bescherming, want hij zal per 1 januari 2019 aftreden. Zijn opvolger, de extreem-rechtse Jair Bolsonaro, zal dan het stokje overnemen. Temer is overigens de derde president op rij die in Brazilië moet aftreden vanwege corruptieschandalen.

Verdenkingen

Kirchner wordt ervan verdacht leiding te hebben gegeven aan een crimineel netwerk waarin bedrijven voor miljoenen aan Argentijnse pesos contant aan de regering betaalden. Zij zette hiermee vermoedelijk het werk voort van haar echtgenoot en voorganger (president van Argentinië tussen 2003 en 2007). Bovendien zou zij ook persoonlijk steekpenningen in ontvangst hebben genomen. Terwijl het onderzoek loopt is een bedrag van meer dan 900 miljoen euro aan tegoeden bevroren.