Amsterdam, 15 februari 2019 – De Volkskrant onthulde deze week dat de Rabobank in september 2018 door De Nederlandsche Bank (DNB) is beboet. De Rabobank moest ruim 1 miljoen euro betalen wegens gebrekkige controles op criminele geldstromen, waarmee anti-witwasregels zijn overtreden. In klantendossiers ontbrak veel belangrijke informatie die verplicht door banken moet worden vastgelegd.

Dit lijkt een schamel bedrag in vergelijking met de recordschikking van €775 miljoen die ING in september met het OM sloot. Volgens Rabobank-woordvoerder Hendrik Jan Eijpe kan dit verschil worden verklaard doordat ”dit niet gaat over het doorlaten van witwastransacties”, zoals dat bij ING wel het geval was. De boete voor de Rabobank geldt voor overtredingen die zijn gemaakt tot en met 2016. DNB concludeerde dat de klantenbestanden niet altijd compleet waren. Belangrijke informatie zoals de eigendomsstructuur van een bedrijf ontbrak, wat mogelijk kan leiden tot onbedoeld witwassen of andere illegale activiteiten.

Bank als poortwachter

Jaarlijks wordt er in Nederland naar schatting zo’n €16 miljard witgewassen. Dit gaat vooral om geld uit drugshandel, maar bijvoorbeeld ook om inkomsten uit belasting- en faillissementsfraude. Banken hebben de taak om als poortwachter alle transacties te monitoren en te controleren wie hun klanten zijn, zodat er niet onbedoeld wordt meegewerkt aan illegale activiteiten. Op het moment dat er signalen zijn van verdachte transacties, is een bank verplicht dit te melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU).

Rabobank-topman Wiebe Draijer zegt vooral schaamte te voelen door de opgelegde boete, meldt NOS. De bank is op zoek naar 250 nieuwe werknemers om de 1000 werknemers die reeds in dienst zijn te helpen bij de klantencontroles.

DNB als “onafhankelijke” toezichthouder

DNB werkt naar eigen zeggen als onafhankelijke centrale bank aan solide en integere financiële instellingen die hun verplichtingen en toezeggingen nakomen. Daarbij let DNB op de kwaliteit van het bestuur. Dit beleid laat echter te wensen over. Zo besloot DNB niet te toetsen of het bestuur van ING nog wel geschikt is om de bank te leiden, ondanks jarenlange overtreding van de regels tegen het faciliteren van witwassen. In plaats daarvan sloot DNB zich aan bij het interne onderzoek dat ING liet uitvoeren door advocatenkantoor Stibbe, waarin werd geconcludeerd dat niemand binnen de bank actief of verwijtbaar beleid had gevoerd. Dat DNB nu niet zelf openbaarheid verschaft over de opgelegde boete aan de Rabobank, kan als kwalijk worden gezien. Door deze gang van zaken kunnen er vraagtekens bij de onafhankelijkheid van DNB worden geplaatst.

Niet de eerste keer

Het is niet de eerste keer dat de Rabobank wordt beschuldigd van het overtreden van de anti-witwasregels. In 2017 deed SMX Collective, bijgestaan door Prakken d’Oliveira, aangifte tegen de Rabobank voor het witwassen van drugsgeld, het deelnemen aan een criminele organisatie en daarmee het bijdragen aan mensenrechtenschendingen in Mexico. De aanleiding was een onderzoek van Amerikaanse justitie naar het witwassen van Mexicaanse drugswinsten bij een dochteronderneming van Rabobank in Calexico, Californië. Hieruit bleek dat door gebrek aan interne controles honderden miljoenen dollars aan drugsgelden zijn witgewassen. In deze zaak werd uiteindelijk een schikking getroffen tussen de Rabobank en de autoriteiten in de VS van $298 miljoen.