Amsterdam, 8 maart 2019 – Het rommelt bij de banken in Europa, en in het bijzonder bij het Nederlandse ING. Nadat de bank in september een recordboete betaalde wegens nalatigheden bij witwassen, lijkt de bank opnieuw in verlegenheid gebracht te worden door betrokkenheid bij een witwasaffaire. Volgens het Financieele Dagblad zou zowel het Openbaar Ministerie (OM) en de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) er ‘bovenop zitten’.

Het Houston dossier

In september van vorig jaar schikte de ING het inmiddels welbekende Houston-dossier voor maar liefst €775 miljoen. Deze betaling aan het OM had tot gevolg dat de bank niet langer vervolgd zou kunnen worden voor (mogelijk) strafbare feiten die onder dit dossier vielen. Het ging daarbij om het gedurende een aantal jaren structureel schenden van de Nederlandse witwaswetgeving en dermate nalatig handelen dat ING zich tevens schuldig zou hebben gemaakt aan schuldwitwassen.

Internationale witwascarrousel

Anders dan de witwasaffaire van september vorig jaar gaat het nu om een internationale zaak. De ING zou in een internationale witwascarrousel gefungeerd hebben als doorlaatpunt voor crimineel geld van diverse ondernemingen. De ING is daarbij niet de enige betrokken bank. De strafbare constructie zou zijn opgezet door de Russische bank Troika, en zijn uitgevoerd door de Litouwse bank Ukio. De carrousel zou hebben gedraaid van 2006 tot (ten minste) 2013, waarbij het criminele geld uiteindelijke belande op een ING-rekening in Moskou. Uit berichtgeving blijkt dat het OM en de FIOD op dit moment aan het onderzoeken zijn of (voldoende) aanknopingspunten bestaan voor het starten van een strafrechtelijk onderzoek.

Indien hiervan daadwerkelijke sprake blijkt te zijn valt nog te bezien of ook in deze casus aan de ING de mogelijkheid tot schikken wordt geboden. Immers, de bank beloofde slechts een half jaar geleden nog het in de toekomst beter te zullen aanpakken. Vincent van den Boogaart, CEO van ING Nederland schreef toen in een persbericht: “We nemen dit uiterst serieus. We nemen een aantal stevige maatregelen om ons compliance-risicobeheer te versterken en een sterke risicocultuur te ondersteunen. We zullen verdere verbeteringen doorvoeren om ervoor te zorgen dat we een volledige rol kunnen spelen in het beschermen van de integriteit van het financiële systeem”.

Weinig ‘lessons learned’

Ondanks de bemoedigende woorden van de ING-top lijken er (te) weinig lessen te zijn geleerd van de schikking, of is tenminste niet kritisch genoeg gekeken naar ander handelen in het verleden. De ING is overigens niet de enige bank die in korte tijd tweemaal in opspraak raakt wegens mogelijke betrokkenheid bij witwassen; ook de naam van de Danske Bank werd in onderhavige casus genoemd. Deze Deense bank raakte een kleine maand na de schikking in het Houston-dossier in opspraak toen een klokkenluider stelde dat de bank betrokken zou zijn bij witwassen. Enkele jaren geleden zou ruim dertig miljard dollar aan Russische gelden zijn gestald bij een van de filialen in Estland.