Amsterdam, 20 mei 2020 – Uit de Toekomstvisie van het Huis voor Klokkenluiders blijkt dat de bescherming van de klokkenluider niet centraal staat. Niet alleen blijven grote groepen melders onbeschermd, ook worden door de voorstellen van het Huis voor Klokkenluiders de risico’s van belangentegenstellingen niet verminderd maar mogelijk zelfs vergroot, aldus Caroline Raat (onderzoeker en auteur op het gebied van recht en integriteit) en Jeroen Brabers (bestuurslid TI-NL) in hun opinieartikel op het Risk & Compliance Platform Europe.

Met het oog op de geplande evaluatie van de Wet Huis voor Klokkenluiders en de op handen zijnde implementatie van Richtlijn (EU) 2019/1937 van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2019 inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden (Europese klokkenluidersrichtlijn) heeft het Huis voor Klokkenluiders eerder dit jaar een Toekomstvisie gepubliceerd. Deze visie geeft blijk van de nodige reflectie op problemen uit het verleden, maar in het licht van de kritiek van de laatste jaren op het functioneren van het Huis rijst de vraag wat vooral de klokkenluider uiteindelijk met die Toekomstvisie zal opschieten. In het opiniestuk bespreken Raat en Brabers daarom een aantal prangende kwesties.

Lees hier het volledige opinieartikel over de toekomstvisie van het Huis voor Klokkenluiders.

Het opiniestuk is deels gebaseerd op een recente Nota van TI-NL met een aantal kritische kanttekeningen en aanbevelingen aan de minister van Binnenlandse Zaken omtrent de evaluatie van de Wet Huis voor Klokkenluiders, de herinrichting van het Huis en de implementatie van de Europese klokkenluidersrichtlijn:

Evaluatie Wet Huis voor klokkenluiders

1. Stel de bescherming van klokkenluiders ondubbelzinnig als doel in de Wet.

2. Keer de bewijslast bij benadeling om.

3. Bescherm getuigen, onderzoekers en andere betrokkenen.

4. Breid bescherming ZZP’ers, vrijwilligers en stagiairs uit.

5. Maak anoniem melden mogelijk.

6. Alle vormen van melden moeten bescherming genieten.

7. Schrap vereiste “maatschappelijk belang” in definitie misstand.

Herinrichting Huis voor Klokkenluiders

1. Splits advies en onderzoek ook in de praktijk en breng het onder bij twee verschillende instanties.

2. Zorg dat klokkenluiders in de tussentijd niet in de kou komen te staan.

3. Geef het Huis een sanctionerende bevoegdheid.

4. Betrek het maatschappelijk middenveld en de private sector in de op te richten Raad van Advies.

De volledige Nota is hier te vinden.