In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 zijn de eerste concept-verkiezingsprogramma’s gepubliceerd. Transparency International Nederland (TI-NL) is verheugd te zien dat GroenLinks duidelijk werk wil maken van integriteit. Met name de opname van een lobbyregister en de uitbreiding van de afkoelperiode voor bewindspersonen zijn belangrijke toevoegingen.
De integriteitspunten van GroenLinks zijn in lijn met eerdere aanbevelingen van TI-NL. Eind juni heeft TI-NL samen met WKPA alle politieke partijen geadviseerd een drietal integriteitspunten op te nemen in de verkiezingsprogramma’s. TI-NL directeur Lousewies van der Laan: “Integriteit en transparantie zijn cruciaal voor het goed functioneren van het politieke systeem. We vragen andere partijen gehoor te geven aan onze oproep en deze onderwerpen een centrale plaats te geven in de verkiezingsprogramma’s.”
GroenLinks wil beter lobbyregister en toezicht op afkoelperiode
GroenLinks pleit in het conceptprogramma onder andere voor een verplicht lobbyregister voor de Rijksoverheid. In dit register moet iedere organisatie worden opgenomen die meer dan 0.25 fte besteedt aan lobbyactiviteiten, inclusief hun financiële middelen en de doelen waarvoor ze lobbyen. In wetsvoorstellen moet een lobbyparagraaf komen met alle organisaties die inbreng hebben gehad en de wijze waarop die inbreng is behandeld.
Ook wil de partij strengere handhaving op de afkoelperiode voor bewindspersonen, en de uitbreiding van deze afkoelperiode naar topambtenaren. Het gaat hierbij om de termijn dat deze personen niet mogen gaan werken voor een bedrijf waarmee ze in hun publieke functie te maken hadden. Deze afkoelperiode is belangrijk om (de perceptie van) belangenverstrengeling te voorkomen.
Overige aanbevelingen integriteit TI-NL
TI-NL is blij met deze voornemens van GroenLinks en roept andere partijen op dit voorbeeld te volgen. Naast de twee punten zoals genoemd in het programma van GroenLinks, pleit TI-NL ook voor onafhankelijk integriteitstoezicht op het naleven van de interne gedragsregels van de Tweede Kamer. Er moet een onafhankelijk toezichthouder komen die de integriteit van Kamerleden monitort, onderzoek kan doen naar mogelijke integriteitsschendingen en sancties op kan leggen bij overtreding van de gedragscode. Ook voor toezicht op de afkoelperiode en het lobbyregister dient een onafhankelijk toezichthouder aangesteld te worden. TI-NL twijfelt aan de effectiviteit van het huidige onafhankelijk college dat toeziet op de integriteit van Kamerleden. Dit college heeft geen handhavende capaciteiten, eventuele sancties kunnen alleen door de Tweede Kamer zelf worden opgelegd.
Verkiezingsbelofte
Naast het aanbevelen van integriteitspunten voor de verkiezingsprogramma’s, gaan TI-NL en WKPA ook individuele kandidaat-Kamerleden oproepen zich uit te spreken voor integriteit en transparantie. We vragen alle kandidaat-Kamerleden te beloven de integriteitsregels na te leven en zich transparant en ethisch op te stellen. Met deze activiteiten wil TI-NL de integriteit en transparantie van de Tweede Kamer en haar leden bevorderen. Dit is belangrijk voor het vertrouwen van burgers in de politiek, zeker in aanloop naar de verkiezingen.
Voor eventuele (pers)vragen kunt u mailen naar communicatie@transparency.nl of bellen naar 0681083627.