Amsterdam, 28 januari 2020 – Vandaag heeft Nederland voor de tweede keer het EITI-rapport gepubliceerd dat een transparant overzicht geeft van de geldstromen tussen de olie- en gasindustrie en de Nederlandse overheid. Transparency International-Nederland heeft, als onderdeel van de NL-EITI multi-stakeholdergroep, meegewerkt aan de totstandkoming van dit rapport. ‘Een belangrijk en mooi resultaat; dus het is tijd voor de volgende stap, die moet gaan over het beter toegankelijk maken van de informatie en het faciliteren van het maatschappelijk debat’, aldus Paul Vlaanderen, voorzitter bestuur TI-NL.

Het tweede Nederlandse EITI-rapport komt voort uit een internationaal initiatief om bedrijven en overheden te stimuleren openheid te geven in onderlinge geldstromen: het Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), de wereldwijde standaard voor een transparant beheer van olie, gas en minerale delfstoffen. Nederland trad in 2018 toe als lid van de EITI-gemeenschap, waarna een eerste rapport over de onderlinge geldstromen in het fiscale jaar 2017 gauw volgde. De jaarlijkse rapportages worden opgesteld door een multi-stakeholdergroep, bestaande uit het bedrijfsleven, de overheid en het maatschappelijk middenveld, waaronder Transparency International.

Paul Vlaanderen: ‘TI is vanaf het begin actief betrokken bij het EITI-werk in Nederland omdat we het erg belangrijk vinden dat er duidelijkheid komt en is over de geldstromen van bedrijven die de Nederlandse grondstoffen delven. Voor ons is het vooral van belang dat Nederland transparant is over het deel van de opbrengsten dat aan de samenleving ten goede komt van de grondstoffen die in de Nederlandse bodem zitten.’

Het tweede Nederlandse EITI-rapport: miniem verschil in geldstromen

Het tweede Nederlandse EITI-rapport heeft betrekking op het fiscale jaar 2018 en richt zich op de olie-, gas- en zoutindustrie. Het meenemen van de zoutindustrie in de rapportage is nieuw ten opzichte van het eerste EITI-rapport.

Het EITI-rapport kan als hulpmiddel dienen bij discussies over het gebruik van onze Nederlandse bodemschatten. Het rapport beoogt betrouwbare en begrijpelijke informatie te geven over de winning van delfstoffen. Het gaat hierbij om het algehele proces van de winning, welke instanties betrokken zijn bij de winning, door wie de delfstoffen worden gewonnen, en bovenal: wat levert dat op en hoe deelt de samenleving in de opbrengsten?

TI-NL is tevreden over het resultaat van de nauwe samenwerking tussen overheid, industrie en maatschappelijk middenveld, neergelegd in dit rapport. De resultaten in de rapportage zijn positief: ‘We zijn verheugd met het feit dat er weinig verschil zit tussen de gemelde geldstromen door de industrie en overheid. De gemelde geldstroom van industrie naar overheid wijkt nauwelijks af van wat de overheid meldt dat ze ontvangt’, aldus Vlaanderen.

Nieuwe uitdagingen

Nederland staat voor nieuwe uitdagingen, zoals het realiseren van de klimaatdoelstellingen van 2050, waarbij het EITI-rapport kan bijdragen aan een goed geïnformeerd debat over de waardeketen van de delfstoffenindustrie in Nederland. Paul Vlaanderen:

‘Nu de vorm en inhoud van de EITI-rapportages voor Nederland vaste vorm begint aan te nemen en er inhoudelijk geen grote problemen lijken te bestaan, wordt aan de minimale eisen van het EITI-proces voldaan. Een belangrijk en mooi resultaat; dus is het tijd voor de volgende stap, die moet gaan over het beter toegankelijk maken van de informatie en het faciliteren van het maatschappelijk debat. Een debat dat zou moeten gaan over de energietransitie, ook in coronatijd. De partijen die deelnemen aan EITI in Nederland – de overheid, industrie en het maatschappelijk middenveld – hebben samen het unieke platform om juist dat te doen.’

Transparency International-Nederland moedigt iedereen aan het rapport kritisch te lezen en ons te laten weten waar volgende versies kunnen worden verbeterd!