Amsterdam, 25 maart 2021 – Transparency International lanceert haar tienjarenplan ‘Strategy 2030: Holding Power to Account for the Common Good’ . Hierin staat hoe wereldwijde corruptie in het komende decennium moet worden bestreden. Duidelijk beleid is hard nodig, want de coronacrisis zal niet de laatste crisis zijn met een destabiliserend effect op de samenleving. 

De toekomst is onzeker, mede door het coronavirus dat de wereld nog steeds in zijn greep heeft. Tegelijkertijd neemt het gevaar van corruptie toe. We zien instabiliteit en veranderingen in de politiek, volksgezondheid, technologie en het milieu.

Globalisering heeft grote gevolgen voor misbruik van macht. Wereldwijd worden we geconfronteerd met verschillende ernstige crises: een verwoestende pandemie, een klimaatcrisis, toenemende ongelijkheid, grove mensenrechtenschendingen in conflictgebieden. We leven in een tijd van onzekerheid.

Publieke middelen, bedoeld voor het redden van levens en economisch herstel na de pandemie, werden tijdens de coronacrisis verspild en gestolen. Dit toont nogmaals aan dat mensen lijden onder corruptie. Bovendien laat dit zien dat goed bestuur niet als vanzelfsprekend kan worden beschouwd.

Een mensenrechtenkwestie

De pandemie heeft ook laten zien dat corruptie een mensenrechtenprobleem is. Landen met veel corruptie waren minder goed in staat om adequate gezondheidszorg te bieden. Geld dat eigenlijk bedoeld was voor ziekenhuismiddelen, zoals ventilatoren, medicijnen en sanitaire voorzieningen, ging verloren aan corruptie. Opnieuw toont dit aan dat corruptie dodelijke gevolgen kan hebben, en dit keer op een zeer grote schaal.

Corrupte besluitvorming werkt onrecht in de hand, of het nu bij het bedrijfsleven, de overheid, op nationaal of internationaal niveau is. Corruptie ontneemt burgers hun rechten. Ook holt het instellingen die de burgers moeten beschermen verder uit.

Het komende decennium

Om corruptie het komende decennium te bestrijden lanceert Transparency International het rapport ‘Strategy 2030: Holding Power to Account for the Common Good’. De strategie is erop gericht om voor iedereen een betere toekomst te bewerkstelligen: een toekomst vrij van corruptie.

Wij zien corruptie als het misbruik van toevertrouwde macht voor persoonlijk gewin. Dit omvat corruptie in de publieke en zakelijke sector, van lokaal tot internationaal niveau. Het gaat van kleine corruptie die elke dag door de burgers wordt gevoeld, tot kleptocratie en grootschalige corruptie op hoog niveau, die de hele samenleving beschadigt.

Te veel mensen in de regering en het bedrijfsleven hebben het sociale doel van hun macht uit het oog verloren. Te veel mechanismen die ervoor moeten zorgen dat dat beleidsmakers zich integer gedragen en verantwoording afleggen over de wijze waarop zij op hun positie zijn gekomen, bleken ineffectief. Deze mechanismes waren te zwak, of hebben zich niet kunnen aanpassen aan de globaliserende wereld.

Transparantie, integriteit en verantwoording zijn ook van groot belang in het kader van nieuwe besluitvormingsinstrumenten. Deze zijn vaak gebaseerd op Artificial Intelligence-algoritmes, die ondoorzichtig en waarschijnlijk ook bevooroordeeld, oneerlijk en discriminerend zijn.

De komende tien jaar zijn cruciaal in de wereldwijde strijd tegen corruptie. Het bereiken van een betere, meer rechtvaardige wereld is niet gemakkelijk: dit vergt inspanning op vele fronten. Maar met de inzet en steun van burgers overal ter wereld is het mogelijk. We moeten er alles aan doen om transparantie, integriteit en verantwoordelijkheid te verzekeren voor een rechtvaardige, duurzame en vreedzame toekomst.

Corruptiebestrijding in Nederland

Om corruptie wereldwijd aan te pakken, gaan we ook in Nederland aan de slag. De coronacrisis en de toeslagenaffaire benadrukten afgelopen jaar het belang van het waarborgen van transparantie en integriteit. Met de verkiezingen achter de rug en een nieuw kabinet in het vooruitzicht zal TI-NL focussen op integriteit binnen de overheid, zowel op nationaal als sub-nationaal niveau. Daarnaast moeten we buiten de politieke arena kijken naar corruptie. Nederland behoort tot de braafste jongetjes van de klas wanneer het gaat om overheidscorruptie, maar in de private sector komen nog te veel corruptiegevallen voor. Bovendien dragen Nederlandse bedrijven in andere landen aan bij aan corruptie. Het streven van Transparency International om ook komende tien jaar corruptie te bestrijden en transparantie en integriteit te waarborgen, is essentieel in de strijd voor een Nederland zonder corruptie.