Amsterdam, 19 april 2021 – Vandaag is het Dutch-American Friendship Day. Een mooi moment om stil te staan bij de rol van Transparency International in de Verenigde Staten. Net als bij nieuwe Amerikaanse wetgeving op het gebied van corruptie: de Corporate Transparency Act.

De geschiedenis van Transparency International (TI) in de Verenigde Staten (VS) is een bijzondere. TI kende tot begin 2017 een Amerikaanse afdeling. Dat jaar hief het bestuur van TI de afdeling op omdat de het bestuur en de Amerikaanse afdeling verschilden wat betreft visie, strategie en prioriteiten. TI benadrukte destijds ook zonder de Amerikaanse afdeling te blijven strijden tegen corruptie in de VS.

Een mijlpaal in die strijd is de Corporate Transparency Act (CTA). Deze nieuwe wet werd begin dit jaar aangenomen in het Amerikaanse Congres. Aanleiding hiervoor was het enorme aantal anonieme bedrijven in de VS, dat illegale praktijken als witwassen in de hand werkte. Voor het oprichten van een bedrijf in de VS was voorheen minder informatie nodig dan voor het openen van een bankrekening of het krijgen van een rijbewijs, zo stelt het Congres in een toelichting bij de wet. En vaker wel dan niet, ontbrak de naam van de begunstigde.

Niet meer anoniem

Als gevolg van de CTA moet iedereen met minstens 25 procent aandeel in een bedrijf een naam, geboortedatum, woonadres en identiteitsnummer opgeven bij het zogenoemde Financial Crimes Enforcement Network (FinCEN), een bureau van het Amerikaanse ministerie van Financiën. De bedrijfsinformatie moet bovendien, zo nodig, jaarlijks worden gewijzigd. Het FinCEN heeft als taak om de nationale veiligheid te verbeteren door financiële informatie te verzamelen en te analyseren. Het bureau rapporteert hierover aan het ministerie van Financiën. De nieuwe wetgeving betekent niet dat bedrijfsinformatie vanaf nu voor iedereen toegankelijk is. Daarnaast zijn sommige bedrijven van de wetgeving uitgezonderd. Hierbij gaat het onder andere om banken, verzekeraars en kerken.

Lousewies van der Laan, directeur van TI-NL, is heel blij met de nieuwe Amerikaanse wetgeving. “Wie kijkt naar de geschiedenis van de VS op dit gebied, is de nieuwe wet een historische gebeurtenis. Als wij in Europa transparantie afdwingen in de strijd tegen witwassen, heeft het weinig zin als men in de VS niet hetzelfde doet.” Van der Laan hoopt verder TI in de toekomst weer een afdeling in de VS krijgt. “Met een Amerikaanse afdeling kunnen we een nog grotere vuist maken tegen de invloedrijke lobby van bedrijven in de VS.”