Amsterdam, 26 augustus 2021 – Transparency International Nederland heeft samen met TI en andere chapters gereageerd op de eerste publieke consultatie van de Financial Action Task Force (FATF).  De FATF is momenteel bezig om één van haar richtlijnen aan te passen, namelijk die rondom uiteindelijke belanghebbenden (UBO’s).

De FATF is een internationale organisatie opgericht door de G7 om witwassen tegen te gaan. De FATF-standaard is zeer uitgebreid en stelt door middel van 40 aanbevelingen de wereldwijde anti-witwasnormen vast. Het niet-naleven van deze 40 aanbevelingen kan ernstige gevolgen hebben, aangezien landen op een zwarte/grijze lijst terecht kunnen komen en toegang tot het wereldwijde financiële systeem zo verhinderd kan worden.

Inconsistentie in UBO-transparantie

In het bijzonder is aanbeveling 24 uit de FATF-richtlijn momenteel relevant omdat deze aangepast zal worden. Aanbeveling 24 zorgt ervoor dat landen de juiste maatregelen treffen zodat er duidelijk is wie de uiteindelijke eigenaren zijn van bedrijven in hun land. Echter schrijft de FATF-richtlijn niet voor hoe de toegang tot informatie over uiteindelijk belanghebbenden moet worden gegarandeerd. De regering van elk land bepaalt via welk mechanisme dit doel wordt bereikt. Dit leidt tot een grote verscheidenheid aan gebruikte mechanismen en evenzoveel variatie in impact. Het risico bestaat dan ook dat de zeer consequente FATF-evaluaties inconsistent worden, gezien de hoge mate van flexibiliteit in de maatregel.

Transparency International roept in haar consultatie daarom op tot vijf belangrijke aanbevelingen om ervoor te zorgen dat de nieuwe wereldwijde standaard voor UBO-transparantie effectief is. Kort samengevat beveelt TI het volgende aan:

Vijf aanbevelingen aan de FATF

1. Maak UBO-register een vereiste: alle landen moeten verplicht worden om een UBO-register te hebben. Het is cruciaal dat van alle bedrijven duidelijk is wie de uiteindelijke eigenaar is, om witwassen echt goed aan te pakken.
2. Creëer een duidelijke en eenduidige definitie van UBO: momenteel is de definitie van een UBO vaag en meerduidig. Er moet duidelijk worden gedefinieerd wie de uiteindelijke belanghebbende is en deze definitie moet wereldwijd hetzelfde zijn.
3. Vereis onafhankelijke verificatie van UBO-gegevens: een UBO-register kan alleen goed werken als er genoeg data beschikbaar is over de bedrijven. Een accuraat en actueel register is momenteel verplicht voor ieder land. Er zijn echter geen duidelijke standaarden over wat accuraat en actueel is. De FATF zal hier duidelijkere regels over op moeten stellen.
4. Dicht de mazen die anonimiteit toestaan: voorbeelden van mazen in de wet zijn de mogelijkheid van aandelen aan toonder en nominee shareholders. Dit zijn enkele van de instrumenten die door corrupte en andere criminelen worden gebruikt om illegaal verkregen activa te verplaatsen, te verbergen en wit te wassen en hiervoor zou geen ruimte meer moeten worden gegeven.
5. Verhoog de UBO-transparantie van buitenlandse bedrijven: een huidige blinde vlek van veel UBO-registers is het gebrek aan buitenlandse bedrijven in het UBO-register. Buitenlandse bedrijven zouden zich in elk land waar ze actief zijn in moeten schrijven in het UBO-register.

Lees hier de volledige reactie van Transparency International op de consultatie : A-New-Global-Standard-on-Beneficial-Ownership-Transparency-Response-to-FATF-Consultation-August-2021.pdf (transparencycdn.org)