Amsterdam, 19 april 2022 – Vrijdag 28 januari heeft commissievoorzitter Arno Visser het eindrapport van de Commissie Bestuurscultuur overhandigd aan gouverneur en voorzitter van het college van Gedeputeerde Staten Emile Roemer. De commissie concludeert in dit rapport dat er in Limburg geen patroon van integriteitsschendingen is. Desondanks zijn er toch zorgen.

De Limburgse bestuurscultuur staat vaak in een kwaad daglicht. Dit is onterecht, vinden de opstellers van het rapport, president Arno Visser van de Algemene Rekenkamer, hoogleraar bestuurskunde Paul Frissen en voormalig hoofdofficier van Justitie Kitty Nooy. De Limburgse bestuurscultuur zou niet afwijken van de rest van Nederland. Volgens de commissie komt het slechte imago waar Limburg last van heeft niet overeen met de werkelijkheid.

Engelen bestaan niet

Het eindrapport met de titel ‘Engelen bestaan niet’ bevat een sterkte-zwakteanalyse die zou moeten bijdragen aan de ontwikkeling van de bestuurscultuur en daarmee ook aan het herstel van vertrouwen. Dit rapport brengt integriteitskwesties in het openbaar bestuur van Limburg in de periode 2011 tot 2021 in kaart, samen met de getroffen maatregelen als reactie hierop. Toenmalig gouverneur Remkes heeft een meldpunt ingesteld met een onafhankelijke onderzoekscommissie. Hij deed dit in opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het meldpunt resulteerde in 286 meldingen door 144 melders.

Het rapport liet zien dat er nauwelijks verschil is tussen Limburgse bestuurscultuur en de bestuurscultuur in de rest van Nederland. Echter, er zijn van de 144 melders slechts 21 geïnterviewd. Er worden hierbij problemen onder het kleed geschoven, concluderen experts in de NRC. Het is onduidelijk welke meldingen onderzocht zijn en welke niet. Verder worden de conclusies van de commissie niet voldoende onderbouwd. Bovendien is het feit dat er met slechts 21 melders is gesproken, wanneer de meerderheid, bestaand uit 123 melders, ongehoord blijven, zeer problematisch. Men kan hierdoor de conclusies die op deze meldingen zijn gebaseerd in twijfel trekken.

Het belang van lokale integriteit

Dit is niet de eerste keer dat er in Limburg sprake is van mogelijke integriteitsschendingen. Integriteit op lokaal niveau, in bestuursorganen van gemeenten en provincies, is essentieel. Zij zijn een direct aanspreekpunt voor burgers en verantwoordelijk voor verschillende publieke diensten. Dit maakt hen ook verantwoordelijk voor het waarborgen van democratie en integriteit op nationaal niveau. Een onderzoek naar de bestuurscultuur in Limburg leek een stap in de goede richting. Het huidige onderzoek laat echter zien dat er nog aanzienlijke stappen te maken zijn.

Gouverneur Roemer heeft twee weken geleden Limburgers die vinden dat hun melding over mogelijke schendingen van integriteit niet goed is afgehandeld opgeroepen om zich opnieuw bij hem te melden. Dit gebeurde nadat hij werd opgeroepen door het Limburgse Parlement om alle meldingen goed af te handelen. Roemer heeft na verzoek van Provinciale Staten contact opgenomen met de commissie om melders actief te benaderen, maar hij heeft hier nog geen reactie op gehad, meldde hij vorige week. TI-NL hoopt dat alle meldingen deze keer wel goed afgehandeld worden.