In de nasleep van de grote corruptieaffaire in het Europees Parlement roept Transparency het presidium van de Tweede Kamer op snel duidelijkheid te geven over wat de gevolgen zijn voor Kamerleden als zij niet of niet op tijd hun neveninkomsten opgeven. Ook kondigt de anti-corruptieorganisatie een nieuw onderzoek aan naar de rol van volksvertegenwoordigers en politieke partijen in de politieke lobby.

Dit kan ook in Nederland

Het corruptieschandaal in het Europees Parlement dat afgelopen week aan het licht kwam, heeft heel Europa geschokt. Toch kwam het voor Transparency niet als verrassing. Directeur Lousewies van der Laan: “Waar mensen posities van macht bekleden moet een cultuur van integriteit en transparantie bestaan, met regels en sancties. Brussel schiet daarin tekort”.
Toch waarschuwt Van der Laan dat dit niet een specifiek Brussels probleem is: “Dit had net zo goed in Nederland kunnen gebeuren. Sterker nog, de Tweede Kamer kent minder integriteitsregels dan het Europees Parlement. Een van de problemen in Brussel waar wij nu aandacht voor vragen, is dat contacten met lobbyisten van landen als Qatar niet in het Europese Lobbyregister zijn opgenomen. In Nederland zijn wij er nog hard voor aan het vechten dat er überhaupt zo’n lobbyregister komt”.

Neveninkomsten Kamerleden

Juist deze week onthulde BNR dat 90 Kamerleden en ex-Kamerleden dit jaar hun neveninkomsten te laat of helemaal niet aan de Belastingdienst hebben opgegeven; 50 van hen zijn nog steeds in gebreke en zullen daardoor wellicht een te hoge schadeloosstelling ontvangen. Van der Laan: “Thierry Baudet is een week geschorst omdat hij expliciet weigert zijn inkomstenbronnen bekend te maken, maar nu blijkt een groot deel van de Kamer de regels voor neveninkomsten slecht na te leven. Ik roep het Presidium van de Tweede Kamer met klem op om snel duidelijk te maken welke consequenties dit voor de betrokken Kamerleden zal hebben. Als regels niet worden nageleefd en er geen sanctie volgt, dan ontstaat er een cultuur van onaantastbaarheid en wat er dan kan gebeuren, zien we nu in Brussel”.

Onderzoek naar Nederlandse lobbypraktijk

De integriteit van de Nederlandse politiek is al langer een punt van zorg voor Transparency. Binnenkort worden de conclusies en aanbevelingen uit het eerste deel van het onderzoek Lifting the lid on lobbying gepresenteerd, naar de praktijk van de politieke lobby in Nederland. In dit eerste deel staat de rol van (ex-)bewindspersonen en ambtenaren centraal. Vanaf Januari 2023 zal het vervolg van het onderzoek van start gaan, nu specifiek gericht op volksvertegenwoordigers en politieke partijen.