Amsterdam, 15 augustus 2024 – Vorig jaar heeft de wereldwijde Transparancy International (TI) beweging belangrijke stappen gezet in de richting van een wereld waarin de overheid, het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld en het dagelijks leven van mensen vrij zijn van corruptie. Transparency International Nederland geeft samen met onze wereldwijde collega’s vorm aan een betere wereld en wij delen dan ook trots de hoogtepunten uit 2023.

1. Samenwerking in VN-verband, onder andere tegen sextortion

Transparency International (TI) heeft leiding gegeven aan resoluties bij de Verenigde Naties (VN) om belangrijke corruptieproblemen effectief aan te pakken. Onze gezamenlijke belangenbehartiging versterkte de toezeggingen van Staten die partij zijn bij het het Verdrag van de Verenigde Naties tegen corruptie (UNCAC). Dit ging over het onthullen van de verborgen eigenaren van bedrijven, het beschermen publieke middelen, klokkenluidersbescherming en gender gerelateerde corruptiekwesties. Zo wordt voor het eerst op mondiaal niveau in een VN-resolutie seksuele corruptie – “sextortion” – erkend als een vorm van corruptie, een vorm van corruptie die vooral vrouwen en meisjes treft.

2. Eerlijke verkiezingen

We hebben landen voorbereid op het grootste verkiezingsjaar in de geschiedenis. In 2024 ging meer dan de helft van de wereldbevolking naar de stembus. We hebben de hoeveelheid openbaar toegankelijke gegevens over de financiering, activiteiten en belangen van politici in de EU bijna verdubbeld. Dit om activisten en journalisten van noodzakelijke informatie te voorzien. Bijvoorbeeld om hervormingen door te voeren en kiezers in staat te stellen hun vertegenwoordigers ter verantwoording te roepen.  We hebben ook gezorgd voor sterkere wetgevingskaders tegen politieke corruptie in het Caribisch gebied, Afrika en Europa.

3. Aanpak van witwassen

We hebben de voorstellen ter bestrijding van witwassen in Europa aangescherpt. In de aanloop naar de 6e anti-witwasrichtlijn van de EU hebben we het Europees Parlement met succes kunnen overtuigen om onze voorstellen over transparantie van de uiteindelijk belanghebbende (Ultimate Beneficial Owner) goed te keuren. Hiermee is de teleurstelling verzacht van het besluit van het Hof van Justitie uit 2022. Die oordeelde dat UBO-registers niet langer algemeen toegankelijk mochten zijn. Met de afgeronde richtlijn maken wij een enorme stap voorwaarts in de wereldwijde strijd tegen zwart geld.

4. Verbeteren van veiligheid van melders van misstanden

We hebben mensen op elk continent geholpen om corruptie veilig te melden en verandering teweeg te brengen. Onze centra voor belangenbehartiging en juridisch advies boden veilige meldingsmechanismen en juridisch advies. Wij werkten samen met 7.480 slachtoffers en getuigen van corruptie om hen te helpen hun stem te laten horen en systemische verandering teweeg te brengen. Dit doen wij door middel van onze case-based belangenbehartiging.  We hebben ook de bescherming van klokkenluiders versterkt in Oostenrijk, Bulgarije, Cambodja, Tsjechië, Duitsland, Ierland, Italië, Nederland, Slowakije, Slovenië en Spanje.

5. Corruptie bloot leggen

We gebruikten ’s werelds bekendste anti-corruptietool om de verbanden tussen corruptie en conflicten bloot te leggen. Onze Corruption Perceptions Index (CPI) vestigde de aandacht van miljoenen mensen op de vicieuze cirkel van corruptie en conflicten. We richtten ons ook op “problemen aan de top” en wij benadrukten de rol van corruptie-enablers. Zij zijn grotendeels gevestigd in landen die hoog scoren op de index. Het zijn de enablers die het witwassen van geld mogelijk maken en andere diensten verlenen die nodig zijn om corruptie te laten floreren.

6. Aanpak van corrupte bedrijven en mensen

We hebben er bij rechtsstelsels op aangedrongen om procedures te starten tegen daders en aanhangers van corruptie. Met onze partners in het Global Anti-Corruption Consortium hebben we 19 juridische inzendingen ingediend over grensoverschrijdende corruptie in 13 verschillende rechtsgebieden. Als gevolg hiervan hebben de autoriteiten ten minste vijf officiële onderzoeken geopend en vijf personen gesanctioneerd. Er werden onder meer onderzoeken gedaan waarbij de voormalige president van Senegal en zijn medewerkers betrokken waren.

7. Steekpenningen en internationale omkoping

We hebben het riskanter gemaakt voor ambtenaren om steekpenningen van buitenlandse bedrijven aan te nemen. Na onze campagne heeft het Amerikaanse Congress de Foreign Extortion Prevention Act aangenomen. De grootste uitbreiding van de buitenlandse omkopingswetten van het land in bijna 50 jaar. Naast het vervolgen van bedrijven die steekpenningen betalen in het buitenland, worden de VS nu buitenlandse functionarissen vervolgen die steekpenningen aannemen, zodat publiek geld beter wordt beschermd.

Wil jij TI-NL ondersteunen in haar strijd voor klokkenluidersbescherming, politieke integriteit en een samenleving vrij van corruptie? Word dan lid, of steun ons via een donatie: