Amsterdam, 28 november 2024 – Begin deze maand vond zowel de COP29 in Baku als de G20 in Rio de Janeiro plaats. Eerder riep onze wereldwijde Transparency International (TI) beweging de G20 op om van corruptiebestrijding een prioriteit te maken. Ook waarschuwden TI dat de COP29 gekaapt dreigt te worden door de fossiele industrie en haar lobbyisten. Helaas ziet TI dat op beide conferenties onvoldoende werk wordt gemaakt van corruptiebestrijding en de promotie van integriteit. Dit is echter hard nodig om de ambities van de G20 en COP29 waar te kunnen maken.

Lobby in de wandelgangen van de COP29

Na een reeks moeizame onderhandelingen is door rijke landen minstens $300 miljard toegezegd. Beduidend minder dan de 1 biljoen die volgens wetenschappers nodig is. Hiernaast is Transparency International (TI) ook bezorgd over het gebrek aan aandacht voor corruptiebestrijding, terwijl dit een cruciaal onderdeel is van de strijd tegen klimaatverandering. Corruptiebestrijding lijkt bij de COP29 te worden beschouwd als een bijzaak. In Baku zijn wel nieuwe regels over CO2-krediet goedgekeurd, maar hierbij is geen aandacht besteed aan transparantie. In 2022 waarschuwde Transparency International in een rapport al over de risico’s op corruptie. Deze risico’s lijken nog niet voldoende te zijn aangekaart. Voor de aanvang van de COP29 schreef TI al over de aanwezigheid van grote vervuilers op de conferentie, die de onderhandelingen gebruiken om te lobbyen voor de fossiele industrie. De cijfers uit het onderzoek liegen niet: meer dan de helft van de 2,600 deelnemers is niet transparant over mogelijke banden met vervuilers of lobbyisten.

Klimaatgesprekken op G20

Ook op de G20 was actie tegen klimaatverandering onderdeel van de agenda. Voor de aanvang van de G20 top liet Transparency International 6 paragliders met de afdruk van $100 briefjes over de stranden van Rio de Janeiro vliegen. Hiermee werd aandacht gevraagd voor het gebrek aan aandacht voor corruptie op de G20. Ook Transparency International Nederland riep op om anticorruptie centraal te stellen tijdens de G20 top. Juist de grote economieën moeten een rol spelen in de bestrijding van grensoverschrijdende corruptie. Zeker voor de G20 prioriteiten van dit jaar, duurzame ontwikkeling en het terugdringen van ongelijkheid, is dit belangrijk. De eindverklaring van de G20 top bevat maar één alinea over anti-corruptie maatregelen, zonder echte actiepunten. De G20 verklaring kaart verschillende problemen aan – de vermindering van armoede en de promotie van vrede – maar zonder aandacht voor corruptie is echte verandering niet te bereiken.

Samenwerking ontbreekt

Voor de aanpak van wereldwijde problemen is internationale samenwerking hard nodig. Die samenwerking mist op het gebied van anticorruptiebeleid. Voor de aankomende COP30 in Brazilië hoopt TI op een werkelijk transparante aanpak van klimaatverandering: met strengere regels over de toegang voor lobbyisten en grote bedrijven, en ruimte voor maatschappelijk organisaties. Eerder presenteerde de Braziliaanse president Lula al zijn plannen voor de COP30. Die zijn veelbelovend, maar TI roept de Braziliaanse overheid op hier echt werk van te maken en het goede voorbeeld te geven.