Amsterdam, 15 april – Het Chinese ultrafastfashionbedrijf Shein probeert met een meute lobbyisten wet- en regelgeving te beïnvloeden en zo hun weg naar de beurs mogelijk te maken. Dit blijkt uit onderzoek van Follow The Money. Het bedrijf huurde in hoog tempo lobbyisten in, waar zij in 2022 nog zo’n 300 duizend euro aan de lobby uitgaven was dat in 2024 opgelopen tot 4,3 miljoen euro. Het bedrijf huurde een aantal opvallende namen in, waaronder voormalig politici of adviseurs van politici.
De opmars van Shein
Het Chinese bedrijf Shein groeide in een paar jaar uit van onbekende winkel voor bruidsmode tot een van de grootste mode-imperiums. Shein gaat in alles snel te werk: de productie, de trends, de opkomst van het bedrijf en ‘de vaart waarmee het westerse regels en normen met voeten treedt.’
Nu wil het bedrijf zijn intrede doen op de beurs. Gemakkelijk gaat dit echter niet. Bekend is dat het bedrijf onder andere de gebruikersaantallen opdrijft met nepaccounts, zich schuldig maakt aan greenwashing en het andermans ontwerpen kopieert. De weerstand groeit en zowel de EU als de VS overwegen importheffingen op de goedkope pakketjes van Shein in te voeren. Sommige landen denken daarbij aan wetgeving tegen ultrafashion. In 2024 een poging het bedrijf in de Verenigde Staten op de beurs te krijgen wegens twijfels over de transparantie van de productieketen en signalen over dwangarbeid. Ook in het Verenigd Koninkrijk duurt een traject naar de beurs buitengewoon lang.
Shein kiest er echter niet voor om zijn bedrijfsmodel aan te passen. In plaats daarvan besluit het bedrijf de inhuur van lobbyisten flink op te schroeven. Waar het bedrijf in 2022 nog zo’n 300 duizend euro uitgaf aan de inhuur van lobbyisten, is dit in 2024 opgelopen tot 4,3 miljoen euro. Deze lobbyisten weten allemaal dicht bij wereldleiders te komen om zo Shein bij te staan.
Politieke Connecties in Europa
Günther Oettinger, een Duitse oud-politicus springt in het oog. De voormalige Eurocommissaris kan met zijn contacten veel betekenen voor het modebedrijf. Uit het transparantieregister van de EU is gebleken dat Oettinger in 2024 voor Shein heeft gewerkt. Ook de Fransman Christophe Castaner, vertrouweling van president Macron, draagt zijn steentje bij. Castaner nam in 2024 zitting in een comité dat Shein adviseert op sociale en milieuvraagstukken. Zijn handelen werd op ruime schaal bekritiseerd. Onder andere omdat een wet voor milieubelasting en advertentieverbod voor ultrafastfashion in februari 2025 van de agenda heeft gehaald, nadat deze in maart 2024 unaniem was aangenomen. Het is onduidelijk hoe deze wet van de agenda verdween.
Britse en Amerikaanse beïnvloeding
Eveneens zetten de Britse lobbyisten Kamella Hudson en Peter Mandelson zich in voor de belangen van Shein. Hudson adviseert zowel Shein als de Britse minister van Financiën en Mandelson weet via zijn nieuwe rol als Britse ambassadeur in Washington het bedrijf toegang te geven tot president Trump en de Britse premier Starmer. De Verenigde Staten heeft tenslotte ook een leger aan lobbyisten klaar staan voor Shein. Onder andere Kash Patel, directeur van de FBI en team-Trump, heeft aandelen in het moederbedrijf van Shein, Elite Depot.
‘Een duister schemergebied’
Contact met de wereldleiders is voor Shein dus niet ver weg. FTM sprak met Arco Timmermans, lobby-expert aan de Universiteit Leiden. Het is volgens Timmermans ‘bizar’ dat Shein wereldleiders kan bereiken wanneer dat nodig is. Er is sprake van een ‘duister schemergebied’ waar alles dicht in de buurt komt van belangenverstrengeling. Hij noemt het gedrag van Shein ‘schaamteloos en parasitair’. Hij wijst echter ook naar ambtenaren en politici. Shein krijgt enorme privileges doordat zij in het geheim met prominente lobbyisten spreken. Beleidsmakers moeten zich volgens hem verantwoorden over met wie ze in zee gaan en of het maatschappelijk belang daar wel mee is gediend. Timmermans pleit voor strengere regels en meer moreel besef bij beleidsmakers.
In een reactie op het artikel van FTM geeft Shein aan dat leden van hun commissies ‘een puur adviserende rol hebben’ en dat zij niet ‘lobbyen namens ons bedrijf’.
Het Europese transparantieregister maakt het mogelijk dat lobbypraktijken zoals die van Shein aan het licht komen. TI-NL pleit ook in Nederland voor meer transparantie van de besluitvorming. Onlangs heeft minister Uitermark van Binnenlandse Zaken en Koninkrelaties (NSC) besloten het lobbyregister niet in te voeren. De aan het licht gebrachte lobbypraktijken van Shein laten echter zien hoe belangrijk zo’n register kan zijn voor het tegengaan van ongepaste beïnvloeding en corruptie.
Wil jij TI-NL ondersteunen in haar strijd voor klokkenluidersbescherming, politieke integriteit en een samenleving vrij van corruptie? Word dan lid, of steun ons via een donatie: